İnşaatların sağlam yere yapılıp yapılmadığını gösteren taban etütlerinin kontrolüyle ilgili mevzuatın müteahhitlere daha fazla para kazandıracak formda değiştirildiği ortaya çıktı. İki büyük zelzele felaketinin yaşandığı 6 Şubat’tan yalnızca 37 gün evvel değiştirilen yönetmelikle, yer etütlerinin hakikat yapılıp yapılmadığı konusundaki kontrol yetkisi, işin uzmanı olan jeoloji mühendislerinden alınıp inşaat mühendislerine verildi. Böylelikle müteahhitler, isterlerse ikinci bir mühendise para ödemeden tüm projenin kontrolünden sorumlu olan inşaat mühendisine yer etüdünü de onaylatabilecek.
DANIŞTAY’A İPTAL DAVASI
Müteahhidin maliyeti düşecek, lakin inşaatın tabanının sağlam olup olmadığı konusundaki riskler artabilecek. Düzenlemenin iptali için evvelki gün Danıştay’a dava açıldı. Dava dilekçesinde, yeni düzenlemenin bilhassa İstanbul’daki binalar için büyük risk oluşturacağı uyarısı yapıldı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 23 Aralık 2022 tarihinde Yapı Kontrolü Uygulama Yönetmeliği’nde yaptığı değişiklikle taban etütlerinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı konusunda jeoloji ve jeofizik mühendislerinin kontrol mecburiliği yumuşatıldı. Kontrol için istenirse dışarıdan hizmet alınacak ya da inşaat mühendisinin onayı kâfi olacak. Yeni düzenlemeyle, jeoloji mühendisinin ‘sağlam’ diye rapor verdiği yerin hakikaten sağlam olup olmadığına inşaat mühendisi karar verebilecek.
İNİSİYATİFE BIRAKILDI
Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) yönetmeliğin hemen durdurulması ve iptali için Danıştay’a açtığı dava dilekçesinde, “Zemin ve temel etütlerinde kontrolün yapılıp-yapılmamasına ait yetki ve sorumluluk yapı kontrol kuruluşlarının inisiyatifine bırakılmıştır” denildi.
Sağlam bina için yer yapısı önemli
Danıştay’a verilen dava dilekçesinde, yaklaşık 2 aydır yürürlükte olan yeni düzenlemenin, sarsıntı beklenen İstanbul dahil birçok kentte taban etütlerin yapı kontrol kuruluşları tarafından denetlenmemesine neden olduğu tez edildi. Düzenlemenin hemen iptal edilmesi istenen dava dilekçesinde, “40 bini aşkın insanımızı kaybettiğimiz son sarsıntılar de göstermiştir ki yapıların yıkılması yahut çok ağır hasar görmesinin ana nedenlerinden biri yerin özelliğidir. Yer ve temel etütlerinin işin uzmanı jeoloji mühendisleri tarafından denetlenmesi hayati önemdedir” denildi.
KAYNAK : Sözcü
