İstanbul Teknik Üniversitesi öncülüğünde, İstanbul Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı, Gebze Teknik Üniversitesi Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü, Munzur Üniversitesi Coğrafya Kısmı, Muğla Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği ve Fırat Üniversitesi’nden öğretim üyelerinin de iştirakiyle, 13 zelzele bilimci, afet bölgelerinde çalışmalara başladı.
Alanda 4 başka küme halinde çalışacak takımlar, yüzey kırığı haritalaması yaparak, dağılımları belirleyecek.
Depremin oluşumunu yerinde inceleyen İstanbul Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüsnü Serdar Akyüz, çok uzun bir fay çizgisinin kırıldığını gördüklerini belirterek, sabah 3 zelzele gerçekleşmiş olma ihtimalini lisana getirdi.
“DEPREMİN ÇOK BÜYÜK OLDUĞUNU ANLADIK, GRUBUMUZU GENİŞLETTİK”
Yaklaşık 300 kilometreye yakın fay kırığı ile karşı karşıya olunduğunu belirten Prof. Dr. Hüsnü Serdar Akyüz, şöyle konuştu:
*İstanbul Üniversitesi ve Gebze Teknik Üniversitesi Kırıkhan’dan Nurdağı’na kadar olan bölgede çalışıyor. Nurdağı’ndan Gölbaşı’na kadar İstanbul Teknik Üniversitesi grubu çalışıyor.
*Erkenek fayında ise Muğla Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi grubu çalışıyor. Öbür yandan Narlı fayı kırıldı, orayı da biz çalışıp, bitirdik.
*Gölbaşı’ndan kuzey doğuya hakikat bir fayın daha kırıldığını düşünüyoruz. Öğle saatlerinde olan zelzelede Çardak fayı kırıldı. Elbistan’ı etkileyen fay kırıldı, orada da Munzur Üniversitesi ve Fırat Üniversitesi takımı çalışıyor.
“5 METREYE KADAR KAYMALARI GÖRDÜK”
*Pazarcık’tan güneye hakikat giden Narlı fayı var demiştik. Bu fay 15 kilometrelik bir fay. Bu fayı haritaladık, bitirdik. Üzerindeki yer değiştirmeleri ölçtük, yaklaşık olarak 2,5 metrelik bir yer değiştirme ölçtük ve o bölgenin haritalamasını bitirdik.
*Daha sonra Nurdağı’ndan Gölbaşı’na hakikat, gelmeye başladık. Burada da yavaş yavaş yer değiştirmelerin, fayın oluşturduğu blokların ortasındaki kayma ölçüsünün arttığını gördük. Şimdiye kadar bloklar ortasında 5 metreye kadar kaymalar gördük.
*Tahminimize nazaran, biraz daha kuzey doğuya yanlışsız Gölbaşı’na gittiğimiz vakit, bu ötelenmelerin artması da mümkün. Çok büyük bir zelzele ile karşı karşıyayız.
*Düşünün bloklar birbirlerine nazaran, 5 metre civarında sola gerçek kayıyorlar. Bir yandan drone kullanıyoruz. Bu fayı adım adım hem yerden izliyoruz hem de drone ile izleyerek, bütün o ötelenmelerin, kaymaların ölçülerini da santimetre ile ölçüyoruz.
“5 FARKLI FAY KESİMİ KIRILDI”
Esas olarak Doğu Anadolu fayının kırıldığını lakin, bu faydan ayrılan kollar da olduğunu belirten Prof. Dr. Akyüz, şu tabirleri kullandı:
*Mesela Amanos segmenti, Kırıkhan’dan başlıyor, Nurdağı’na kadar devam edip, sonra taraf değiştirerek doğuya hakikat dönerek Gölbaşı’na devam ediyor.
*Türkoğlu’na kadar olan kesim aslında bir fay segmenti. Türkoğlu’ndan Gölbaşı’na kadar olan kesim, Pazarcık segmentinin, aslında tehlikeli bir segment olduğunu, kırılmayı beklediği yazılmıştı.
*Çünkü en son 1513 yılında kırılmış, üzerinden 520 yıllık bir vakit geçmiş. Münasebetiyle o güç birikti ve kırıldı.
*Narlı segmenti dediğimiz, Pazarcık güneyine giden segmentte kırıldı. Dolasıyla Çardak segmenti kırıldı. 5 farklı fay kesimi kırıldı.
*Bunlardan 3’ü Doğu Anadolu fayı üzerinde, başkalarından Narlı ve Çardak segmenti kırıldı. 5 fayın kırıldığı bir sarsıntıdan bahsediyoruz. Bu çok rastlanan bir şey değil. Dünyada çok nadir rastlanan bir şey. Türkiye’de de geçmişe baktığımızda bu türlü bir şey yok.
“BELKİ O SABAH 3 SARSINTI OLDU”
Sabah 04.15 civarında olan sarsıntının iki defa şiddetli biçimde salladığının söylendiğini söz eden Prof. Dr. Hüsnü Serdar Akyüz, şunları söyledi:
*Büyük ihtimalle 1,5 dakika içerisinde 2 sarsıntı peş peşe oldu. Hatta tahminen o sabah 3 sarsıntı oldu, zira kırılan segmentlere baktığımızda gerçekten çok uzun bir fay çizgisinin kırıldığını görüyoruz.
*Öğlen saatlerinde olan zelzelede ise Çardak segmenti kırılıyor. Bu tabi sabah olan sarsıntının tetiklemesiyle olan bir durum. Orada da çalışmalarımız tam bitmedi fakat, aşağı üst 50 kilometreden fazla tahminen 70 kilometrelik fay kısmının kırıldığını kestirim ediyoruz
*Biraz beklemek gerekiyor. Çalışmaları görelim, o güç fayları ne derecede etkiledi. Az mı çok mu etkiledi. Biraz bekleyip dikkatli konuşmak lazım, insanları paniğe sevk etmemek lazım. (DHA)
KAYNAK : Sözcü
