Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntıların akabinde İstanbul Barosu, zelzelede yıkılan binaların müteahhitleri, imalinde misyon almış bireyler, binalara yapı yahut iskan ruhsatı veren, ihmali bulunan kamu vazifelilerinin tespit edilmesi için hata duyurusunda bulunuldu.
İstanbul Barosu, Kahramanmaraş merkezli 10 ili etkileyen iki zelzelede yıkılan bina ve yapıların müteahhitleri, imalinde misyon almış yetki ve sorumluluk sahibi bireyler, bu binalara yapı yahut iskan ruhsatı veren, nezaret ve kontrolüyle yükümlü kamu vazifelileri; bölgenin zelzele riski taşımasına karşın riskli binaların tespitinde ve tedbirlerin alınmasında ihmal gösteren kamu vazifelilerinin tespiti ve haklarında kamu davası açılması için kabahat duyurusunda bulundu.
İstanbul Barosu Lideri Avukat Filiz Saraç imzalı kabahat duyurusu dilekçeleri, Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Malatya, Gaziantep, Kilis, Adana, Osmaniye, Şanlıurfa ve Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılıklarına sunuldu.
Suç duyurusu dilekçesinde “Deprem sonucunda yıkılan bina ve yapıların müteahhitleri, imalinde misyon alan yetki ve sorumluluk sahibi bireyler, bu binaları yapı ve iskan ruhsatı veren, nezaret ve kontrolünde misyon alan kamu vazifelileri ile sarsıntı riski taşıyan bölgede riskli yapıların saptanarak gerekli tedbirlerin alınması konusunda ihmal gösteren kamu vazifelilerinin aksiyonları genel götürü bir değerlendirmeyle ve Yargıtay’ın geçmişte yıkılan binalara ait verdiği olaya özel kararlardan hareketle yalnızca şuurlu taksirle vefata sebebiyet verme kabahati kapsamında ele alınmasıyla yetinilmesinin yanılgılı olup, yıkılan her bir bina açısından, sorumluların aksiyonlarının özelliklerine nazaran “olası kastla öldürme”, “olası kastla yaralama”, “ihmali davranışla muhtemel kastla öldürme”, “ihmali davranışla muhtemel kastla yaralama”, “nitelikli dolandırıcılık”, “görevi kötüyü kullanma” suçlarında soruşturma yürütülerek iddianame düzenlenmesi ve yargılama yapılması gerektiği tabir edildi.
‘OLASI KAST’A İŞARET EDİLDİ
Dilekçede, “Ülkemizde 1999 meydana gelen Kocaeli ve Düzce sarsıntıları sonrasında hazırlanan sarsıntı yönetmelikleri ve bilhassa 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe giren ‘Türkiye Bina Sarsıntı Yönetmeliği’ ile bu Yönetmelikle yürürlükten kaldırılan 6 Mart 2007 tarih ve 26454 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik” kararlarına ters yapılmış binaların müteahhitleri ile bu binaların imalinde vazife alan yetkili ve sorumlu bireylerin hareketleri bakımından manevi ögenin ‘olası kast’ olarak kabulünde mecburilik bulunmaktadır” denildi.
SORUMLULARIN CEZALANDIRILMASI İSTENDİ
Suç duyurusuna husus yıkılan binaların müteahhitleri ile binaların üretiminde vazife alan yetkili ve sorumlu bireylerin hayatını kaybeden bireylere yönelik davranışlarının “olası kastla öldürme” cürmü kapsamında kıymetlendirilerek iddianame düzenlenmesini, yapılacak yargılama sonunda bu karar kapsamında karar kurulmasını, hayatını kaybedenlerin çocuk olması halinde “kasten öldürme” kabahatinin nitelikli halinin uygulanması talep edildi.
Yaralanan şahıslara yönelik davranışlarının “olası kastla yaralama” kabahati kapsamında kıymetlendirilerek iddianame düzenlenmesini ve yapılacak yargılama sonunda bu karar kapsamında karar kurulmasını, taammüden yaralamanın sonucu sebebiyle ağırlaşmış hallerinden birisinin gerçekleşmiş olması halinde, her mevt yahut yaralanma hareketinden ötürü başka farklı ceza belirlenmesi istendi.
Dilekçenin devamında şu tabirlere yer verildi:
Yıkılan binaların yapı ve/veya iskan ruhsatlarını vermekle yükümlü yahut binaların imali basamağında nezaret ve kontrolle yükümlü kamu vazifelilerinin meydana gelebilecek sonucu öngördükleri halde bu yükümlülüklerine alışılmamış davranmış olmalarına karşın bu sonucu kabullenerek hareket etmiş olmaları sebebiyle davranışlarını muhtemel kastla gerçekleştirdiklerinin kabulünü; kelam konusu kamu vazifelilerinin hayatını kaybeden şahıslara yönelik davranışlarının “ihmali davranışla muhtemel kastla öldürme” hatası kapsamında kıymetlendirilerek iddianame düzenlenmesini; yapılacak yargılama sonunda bu karar çerçevesinde karar kurulmasını; hayatını kaybedenlerin çocuk olması halinde taammüden öldürme hatasının nitelikli halinin uygulanmasını; yaralanan bireylere yönelik davranışlarının “olası kastla yaralama” cürmü kapsamında kıymetlendirilerek iddianame düzenlenmesini; yapılacak yargılama sonunda bu düzenleme çerçevesinde karar kurulmasını; taammüden yaralamanın sonucu sebebiyle ağırlaşmış hallerinden birisinin gerçekleşmiş olması halinde, verilerek cezanın bu karar çerçevesinde artırılmasını; taammüden öldürme ve taammüden yaralama hatalarında zincirleme hata kararlarının uygulanması mümkün olmadığından her mevt yahut yaralanma aksiyonundan ötürü başka farklı ceza belirlenmesini talep ederiz.
DEPREME SAĞLAM DİYENLERE ‘DOLANDIRICILIK’ SUÇU
Dilekçede, zelzele yönetmeliklerine uygun yapılmadığı için sarsıntıya karşı sağlam ve inançlı olmayan binalar ile daireleri, sarsıntı yönetmeliğine uygun, sarsıntıya karşı sağlam ve inançlı olduğu teziyle satan müteahhitlerin bu davranışları sebebiyle “dolandırıcılık” kabahatinin nitelikli hali kapsamında kıymetlendirilmesi istendi.
KAMU VAZİFELİLERİNİN İHMALİ
Suç duyurusuna bahis olan zelzele sonucunda yıkılan, lakin vefat yahut yaralanma gerçekleşmemiş olan binalara iskan yahut yapı ruhsatı verilmesinde misyon alan, üretim sürecinde nezaret ve kontrolle yükümlü olup da bu misyonlarını ihmal ederek yerine getirmeyen, bölgenin fay sınırı üzerinde yahut etrafında olması sebebiyle riskli binaları saptayarak gerekli tedbirleri almakla yükümlü olmasına karşın bu yükümlülüklerini yerine getirmeyen kamu vazifelileri hakkında da ihmali davranışla “görevi berbata kullanma” kabahatinden iddianame düzenlenmesi ve yargılama sonucunda da bu hatadan cezalandırılması talep edildi.
BİLİRKİŞİLERİN GÖREVLENDİRİLMESİ İSTENDİ
Dilekçede, yıkıntıların kaldırılması sebebiyle kanıtların kaybolması riskinin mevcut olduğu, yalnızca sarsıntının etkilediği kentlerin uzman listelerine kayıtlı eksperlerle yetinilmeyerek başka kentlerin listelerinde yer alan uzmanların de görevlendirilmesi suretiyle kanıtların kaybolması ve karartılmasının önüne geçilerek süratlice toplanması gerektiği belirtildi.
TEDBİR TALEBİ
Suç duyurusu dilekçesinde, medyaya yansıyan haberlerde, yıkılan binaların müteahhitlerinin yurtdışına kaçma gayreti içerisinde olduğunun anlaşıldığı kaydedilerek, sivil yahut kamu vazifelisi bütün cürüm şüphelileri hakkında, CMK kapsamındaki önlemlere yönelik kararların alınması talep edildi.
KAYNAK : Sözcü
