Rossetto, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerle ilgili değerlendirmelerde bulunarak, bu sarsıntıların özelliklerini ve yaşanan misal zelzelelerle olan farklarını anlattı.
Kahramanmaraş bölgesinin sismik özelliklerinin bilinen bir durum olduğuna işaret eden Rossetto, “Kahramanmaraş bölgesinin sismik özelliklerini biliyorduk. Lakin bu, çok büyük bir sarsıntı. Aslında birinci büyük sarsıntı, Doğu Anadolu fay sınırındaki ikinci büyük sarsıntısı tetikledi. Elimizde zati yıkıcı olma özelliklerine sahip büyük bir sarsıntı varken, onu ikinci bir büyük sarsıntı takip etti. Bu çok yaygın bir durum değildir. Sismik dizaynlar yapılırken katiyetle düşündüğümüz bir durum değildir” tabirini kullandı.
Tektonik plakaların birbirini iterek ya da birbirinin aksi tarafta hareket ederek sarsıntıları oluşturduğu bilgisini veren Rossetto, bu hareketlerin bir güç ortaya çıkardığını lisana getirdi.
Rossetto, bu gücün yıllar içinde oluştuğunun ve çok kısa müddette boşalabildiğinin altını çizdi.
Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin çok fazla mevte yol açan büyük sarsıntılar olmasına ait Rossetto, “Eğer ki gücün biriktiği bir fay çizgisi esasen kırılmaya yakınsa küçük bir güçle kırılabilirler. Burada da bu durum yaşandı. Birinci zelzelenin ortaya çıkardığı güç ve yer sarsıntısı, ikinci fay çizgisinin kırılmasına yol açtı. Muhtemelen birinci kırılan fay sınırı bir formda kırılmaya yakındı ve ikinci zelzelesi de tetikledi” diye konuştu.
Anadolu, Afrika ve Arap levhalarının kesiştiği bir noktada sarsıntıların yaşandığını kaydeden Rossetto, “Bu noktada 3 tektonik levha birleşiyor ve çarpışıyor. Hareket ederek birbirlerini ittiriyorlar. Bu buluşma noktasında çok fazla güç birikiyor ve çok büyük fay sınırları oluşuyor. Birbirlerinin aksi tarafında hareket ediyorlar. Bu buluşma noktasına ‘üçlü kavşak’ diyoruz. Bu noktalar yüksek sismik hareketlere sahip noktalar” diye konuştu.
Prof. Dr. Tizian Rossetto, Türkiye’deki zelzele örneğinde tektonik levhalarının sonları boyunca artçı sarsıntıların gerçekleştiğini söyledi.
Kahramanmaraş etrafında son büyük zelzelenin yaklaşık 500 yıl evvel gerçekleştiğini hatırlatan Rossetto, “Bu hareketliliği artçı sarsıntılarda görüyoruz. Büyük sarsıntı yaşandı ve şu an küçük sarsıntılar yaşanıyor. Artçı şoklar haftalarca sürebilir fakat kesin olarak bilemesek de daha düşük olacaktır” değerlendirmesini yaptı. (AA)
KAYNAK : Sözcü
