Barcelona kentinde bulunan enstitüde vazife yapan Diaz, Kahramanmaraş merkezli, 10 ili etkileyen zelzelelerle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Diaz, dünyada da bu büyüklükteki zelzelelerin yılda 10-20 sefer meydana geldiğini ancak Türkiye’deki sarsıntının, yıkıcılığı bakımından birtakım farklıkları bulunduğunu vurguladı.
Diaz, bölgedeki 10 ili etkileyen zelzelenin derinliğinin 15-20 kilometre ile yüzeye çok yakın olmasının, merkezinin yerleşim yerlerinde bulunmasının ve sağlam binaların inşa edilmemesinin kayıpların fazla olmasındaki ana nedenler olduğunu sıralayarak “Türkiye’deki üzere zelzelelere biz ‘sığ deprem’ diyoruz ve ne kadar sığ olursa tesiri o kadar fazla oluyor” sözünü kullandı.
İspanya’nın güneyindeki Lorca kentinde 11 Mayıs 2011’de meydana gelen sarsıntının çok daha sığ bir zelzele olduğunu lakin büyüklüğün düşük olması nedeniyle daha az kayıp yarattığını anlatan Diaz, “Lorca’daki zelzele, 3-5 kilometre derinlikte çok sığdı lakin 5,1 büyüklüğündeydi. Bu büyüklükte dünyada yılda 10 bin kadar sarsıntı olur. Lorca’daki de yerleşim yerinde olmasından dolayı ölümlere yol açtı. Güç salınımı olarak bakarsak Türkiye’deki sarsıntı, İspanya’dakinin 1000 katından fazlaydı” diye konuştu.
Diaz, Türkiye’deki zelzeleleri Ağustos 2016’da İtalya’nın orta bölgesinde meydana gelen ve 280’den fazla kişinin öldüğü 6,2 büyüklüğündeki sarsıntıyla de kıyaslayarak “İtalya’da dikey bir kırılma vardı. Türkiye’de ise büsbütün yatay bir fay çizgisi. Düzenekleri büsbütün birbirinden farklı depremler” görüşünü lisana getirdi.
İspanyol sismolog, “Türkiye’de zelzele, sismik haritada ‘kırmızı’ olarak belirlenen riskli bir bölgede oldu. Burada sarsıntı olacağı biliniyordu ancak geçen hafta mı, gelecek 20 ya da 50 yılda mı olacağı doğal ki bilinmiyordu. Sorun burada” dedi.
İSTANBUL UYARISI
Türkiye’de uzmanların sarsıntı riskinin yüksek olduğu yerlerin başında gösterdiği İstanbul’un durumunu da pahalandıran Diaz, açıklamalarda bulundu.
İspanyol bilim insanı, “İstanbul, öteki birçok yer üzere büyük ve yıkıcı zelzele olma riski olan bir yer. İstanbul, epeyce besbelli bir tehdit fakat tıpkı halde Tokyo, Los Angeles, San Francisco, California’da da tıpkı biçimde büyük sarsıntılar bekleniyor. Bu, yanardağ yamacında ya da sel felaketi riski olan bölgelere yakın yerlerde yaşamayla aynı” dedi.
Diaz, “Risk var ve yapılacak şey en azından yeni binaların zelzeleye en yeterli formda güçlü olarak inşa edilmesi, lojistik dayanakların güçlendirilmesi ve kurtarma gruplarının her taraftan hazır hale getirilmesidir. Zira bu noktadan itibaren mahalleleri büsbütün yıkıp yeni konutlar yapamazsın. Bunun ekonomik ve toplumsal yükünü kimse karşılayamaz. Sarsıntı bölgesinde yaşıyorsan bilmelisin ki er ya da geç o zelzele olacak. San Francisco’daki büyük sarsıntı, 1906’da oldu. Artık herkes orada yeni bir büyük sarsıntı bekliyor” sözünü kullandı. (AA)
KAYNAK : Sözcü
