Kahramanmaraş merkezli büyük sarsıntı, son yıllarda birbiri arkasına çıkarılan imar aflarının tehlike boyutunu bir kere daha ortaya çıkardı. Beton ve imar rantına büyük kıymet veren AKP iktidarı devrinde irili ufaklı 8 imar affı çıkarıldı. Bu aflarla vatandaştan milyarlarca lira para toplanıp hem kasa dolduruldu hem de seçimlerde oy alındı. Lakin affedilen kaçak yapılar çürük mü, sağlam mı diye bakan olmadı. Vatandaşın beyanı temel kabul edildi. İktidar
oy ve para için on binlerce yapıyı affetti, lakin zelzele affetmedi. Zelzele, 10 vilayetteki çürük yapıların af dokümanı var mı, yok mu diye bakmadan yıktı geçti. Uzmanlar, başta iktidarın affettiği binalar olmak üzere kuşku duyulan tüm binaların denetimden geçirilmesi gerektiği konusunda vatandaşı ve yetkilileri uyarıyor.
BÜYÜK AF 2018 YILINDA
2002 yılından 2018 yılına kadar getirilen af maddeleri genelde küçük çaplı düzenlemeler içerirken 2018’de kritik Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde tarihin en büyük imar affına imza atıldı. 31 Aralık 2017 ve öncesinde yapılan tüm kaçak binalar, bireylerin beyanı temel alınarak affa uğradı. Böylelikle örneğin iki kat müsaadesi olan binasına 2 de kaçak kat çıkana, parası alınıp imar müsaadesi verildi. 10 milyona yakın müracaatın alındığı af sayesinde 26 milyar lira para toplandı. Yapı Kontrol Kuruluşları Birliği Kurucu Lideri Tekin Saraçoğlu, SÖZCÜ’ye yaptığı açıklamada, imar affıyla çıkılan kaçak katlarla çürük binaların çok büyük risk oluşturduğu ihtarında bulundu. Saraçoğlu, şunları söyledi: “Devletin birinci vazifesi vatandaşının ömür hakkını korumaktır. Maddede ‘mal sahibinin sorumluluğundadır’ demek devleti kurtarmaz. Zira Anayasa’ya nazaran devlet vatandaşın can ve mal güvenliğini korumakla yükümlü. Aslında imar affıyla milyonlarca kaçak bina tespit edilmişti. Vatandaş kaçak yapısını adeta itiraf ve ihbar etmişti. Yapı kayıt dokümanı verilmeden evvel, bu binalara ait teknik inceleme, mühendislik hizmeti verilmeliydi. İnançlı raporu alındıktan ya da güçlendirme gerekiyorsa bu süreç yapıldıktan sonra imar barışına müsaade verilmeliydi. Bunlar olmadığı için o binalar büyük tehlike taşıyor.”
‘Kontrol ettirin’
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Lideri Tahir Tellioğlu, genel yapı stokunun teknik dayanıklılığı ölçülmeden uygulanan imar affını yanlışsız bulmadıklarını Meclis’te yasa çıkmadan söz ettiklerini söyledi. Binasına kaçak kat çıkan vatandaşın da rant yerine insan hayatını önceliğe alması gerektiğini söz eden Tellioğlu, “Çürük olup olmadığı bilinmeyen binaya imar müsaadesi verilmesi yanlış evet. Lakin vatandaş da kaçak kat çıktığı yerlerin yıkılma riskinin olduğunu bilip denetim ettirecek. Bütün vatandaşlara kuşku taşıdıkları binalarını denetim ettirmelerini öneriyorum” dedi.
300 bin müteahhit yok olup gitti
Türkiye’de 400 bin civarında müteahhit olduğu, buna karşılık örneğin Almanya’da 3 bin 500, tüm Avrupa’da 25 bin müteahhidin iş yaptığı söz edilmişti. İMKON Lideri Tahir Tellioğlu, 2019 yılında müteahhitliğe sınırlama getiren yasanın çıkması sayesinde müteahhit sayısının 400 binlerden bir anda 100 binlere düştüğünü, kaideleri uygun olmayan 300 bin civarında müteahhidin daldan çıkmak zorunda kaldığını söyledi. Artık önüne gelenin müteahhitlik yapamadığını belirten Tellioğlu, Avrupa’da müteahhit sayısının çok az olmasının olağan olduğuna da işaret ederken, “Avrupa yapılaşmayı 50 yıl evvel bitirmiş. Nüfus yaşlı, yeni konut muhtaçlığı son derece düşük. Bizde genç nüfus yüksek ve yenilenmesi gereken en az 5 milyon çürük yapı stokumuz var” dedi.
KAYNAK : Sözcü