Hip-hop artık Grammy Ödülleri’nde bir all-star 50. doğum günü kutlaması alacak kadar yerleşmiş durumda. Hip-hop konser dansı o kadar da eski değil, ama birkaç on yıl geriye gidebilir, Rennie Harris’in “Rome & Jewels”ının bu hafta Joyce Theatre’da yeniden canlanması gibi.
“Romeo ve Juliet”in bu uyarlaması 2000 yılında ilk kez sahneye çıktığında, Harris’in ilk akşam boyu çalışmasıydı ve onu bir konser ortamında sokak dansının olanaklarını keşfedip genişleten en yetenekli ve kurnaz koreograf olarak kanıtladı. O alanda hâlâ emsalsiz ama biraz güncellenen ve hâlâ hayati ve etkileyici olan “Rome & Jewels” yaşını gösteriyor.
Konsept klasiktir. “Batı Yakası Hikayesi”nde olduğu gibi, Shakespeare’in savaşan aileleri rakip çetelerdir. Roma, Tybalt’ın kuzeninden çok kız arkadaşı olan Jewels’a aşık olur. Çeteler savaşa girer ve neredeyse herkes ölür.
Gösteri, sözlü söz ve dansın bir karışımıdır ve Shakespeare’in metninin sokak yerel diliyle karıştırılması çevik, ilgi çekici ve bazen komiktir. (“Konuşuyor ama yine de hiçbir şey söylemiyor/Bunun nesi var?”) Roma eski bir tanıdığa saldırırken ve aşka karşı şiddet teması baştan sona bağlam tarafından keskinleştirilirken önsözü duymak büyüleyici. Bu acımasız sokaklarda aşkın pek şansı yok gibi görünüyor.
Mücevherler görünmüyor bile – kimse onu oynamıyor. Onu sadece karanlık bir ikiz yıldız gibi Roma’nın hareketlerinde hissediyoruz. Konuşmalarda ima ediliyor ama onun tarafını duymuyoruz. Bu bir erkek dünyası, ancak bu güncellemede çeteler kadınları içeriyor (biri Harris’in en büyük kızı, Miyeko Urvashi Rennie Harris).
Çeteler rekabetlerini dansla, Roma’nın Monster Q’su hip-hop yaparak ve Tybalt’ın Caps B-boying’iyle ifade ediyor. Doruk noktası, herkesin çemberin ortasında giderek artan dönüşler yaptığı bir dans savaşıdır. Ama ondan önce, sahnedeki DJ’ler (Evil Tracy the International Showoff ve Razor Ramon) kalabalığa hoş gelen bir pikap sihirbazlığı sergisi verirken, arkalarında ve yüzleriyle tırmalamak ve döndürmek gibi bir tür ara veriyoruz.
Çok fazla yetenek ve beceri var. Birkaç orijinal kadro üyesi geri döndü, en önemlisi koro benzeri Yaşlı Adam’a ciddiyetini getiren Ozzie Jones ve Roma rolünde Rodney Mason. Mason’ın hâlâ değişken bir karizması var, hem aşık olmuş bir merakta hem de soğukkanlılıkla Tybalt’ın kalbini sökerken ikna edici. Yine de orta yaşlı bir adam olması üretimi değiştiriyor.
Mason, özellikle güncel olmaya çalışıyor, güçlendirici atışlar hakkında şakalar yapıyor ve Tire Nichols hakkında bir kesme sözü veriyor. Sadece “Seni Bir Yaz Günüyle Karşılaştırayım mı?” O da bir Michael Jackson izlenimi veriyor ve biraz “Grease” söylüyor.
Prodüksiyonun hip-hop estetiği örneklemesi, bir dizi ima ile özgürlüğünü ve zekasını sergiliyor. Harris’in klişelere karşı direncinin tipik bir örneği, B-boy’ların rock’ı Yes’e göre proglamak için sahaya çıkmasıdır. Yine de güncellemelere rağmen, dizinin aralığının merkezi Gen X olmaya devam ediyor. Mercutio karakteri (çekici Joel Martinez), MC Hammer’ı beğendiği için dalga geçiliyor.
Kısmen bu nedenle, 2000’de taze ve yenilikçi hissettiren şeyler şimdi biraz nostaljik geliyor. Eski grubu bir araya getirmek, yıllığı raftan çekmek gibi bir esinti var. Her fuardan fuara bazen düşüş olur.
Gösterinin eskimiş gibi hissetmesinin bir başka nedeni de Harris’in gelişimi. “Rome & Jewels” bir dönüm noktasıydı, ancak 2003’ten hiç canlanmayan “Facing Mekka” da öyleydi. Bundan sonra, uzun bir süre sıkışmış gibiydi – 2010’lara kadar Alvin Ailey American için daha çok çalışmaya başladı. Dans Tiyatrosu.
“Rome & Jewels”ın son görselinde, karakterlerin hepsi ölü ve dansçılar sırt üstü, uzuvları yukarı doğru süzülüyor. Harris’in 2018’de Ailey şirketi için yaptığı daha olgun çalışma “Lazarus”ta çok benzer bir görüntü görülüyor. “Rome & Jewels” ürpertici ve “Lazarus” daha ürpertici. İkisi arasında Harris bir sanatçı olarak büyüdü. Çığır açan çalışmasının bu yeniden canlanması, nasıl olduğunu göstermeye yardımcı oluyor.
Roma ve Mücevherler
Pazar günü Joyce Theatre’da; joyce.org.
