Ankara Üniversitesi Su İdaresi Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Çapar, iklim krizinin su döngüsünü etkilediğini söyledi.
İklim krizinin su kaynaklarına tesirinin su döngüsü üzerinde hissedildiğine dikkat çeken Doç. Dr. Çapar, “İklim değişikliği global ısınma, sera gazlarının çok atmosfere salınımıyla meydana gelen bir olay. Global ısınma sebebiyle buharlaşma daha süratli meydana geliyor. Devir periyot kuraklık periyot dönem şiddetli yağışlar hatta sel felaketleri, taşkın üzere afetlerle karşı karşıya geliyoruz. Buzulların erimesi de denizlere, okyanuslara tatlı suyun karışması manasına geliyor” dedi.
Çapar şöyle konuştu:
“İklim krizi aslında bir su krizidir. Türkiye’de 112 milyar metreküp yıllık net kullanılabilir su potansiyelimiz var. Tahminen 100 sene evvel nüfus daha azken, 10 milyon, 20 milyon aralığındayken o vakit kişi başına düşen su potansiyeliyle Türkiye su zengini bir ülkeydi; lakin bugün geldiğimiz noktada kullanılabilir su potansiyeli olarak su gerilimi çeken bir ülkeyiz. Türkiye’nin şu an 1300 metreküp yıllık kişi başına su potansiyeli var. Şayet nüfusumuz 2030’lu yıllarda 100 milyona ulaşırsa o vakit bin metreküpün altına düştüğünde su yoksulu bir ülke durumuna geleceğiz.”
‘BİREYSEL EFORLAR ÇOK ÖNEMLİ’
Doç. Dr. Çapar şöyle devam etit:
“Tarım ve Orman Bakanlığı’nın su seferberliği planı çerçevesinde günümüzde 146 litre olan kişi başı günlük ortalama su tüketim ölçüsünü 2050 yılına kadar kademeli biçimde 100 litreye düşürme gayesi konusunda evsel su tüketiminin ve ferdî gayretin gerekliliğini vurguladı. Çapar, “Evsel kullanımda aşikâr bir ölçü suyu kullanmak zorundayız. Hijyen açısından belirli bir düzeyde kalması lazım; fakat düşürülebilir.
Evsel kullanımda en yüksek oran, sifon suyu olarak biliniyor. Yüzde 30’a yakın günlük kullanımımız sifon suyunda harcanıyor. Gri su geri kazanımıyla biraz da meskendeki ekipmanların daha su verimliliği yüksek aygıtlar olmasıyla bu mümkün olabilir. Bugün 10 litre ile sifon çalışıyorsa yarın daha az suyla çalışan sistemler, duş başlıkları, biraz da bulaşık, çamaşır makinesi üzere aygıtların konuttaki kullanımına göstereceğimiz dikkat yardımcı olur.
Hem tasarruf hem verimlilik ikisini birlikte düşünmek gerek. Ferdî gayretler çok değerli. Su tasarrufu davranışının bilhassa çocuklarda, gençlerde yerleşmesi gerekiyor. ‘Benim gayretimden ne olacak ki’ diye düşünmemek lazım. Evsel kullanımımızda her gün 1 litre bile tasarruf edebilirsek bu 5 milyon nüfuslu bir kentte günde 5 milyon litre su eder.”
‘TARIMDA SALMA SULAMADAN UZAKLAŞMALIYIZ’
Tarımda su verimliliği elde etmek için modernize edilmiş yeni sulama sistemlerinin tercih edilmesi ve çiftçilerin bu mevzuda bilinçlendirilmesi gerektiğini kaydeden Doç. Dr. Çapar kelamlarını şöyle tamamladı:
“Türkiye’nin su potansiyeline baktığımızda sektörel kullanım açısından tarım başta geliyor. Su kaynaklarımızın yüzde 77’si ziraî üretimde kullanılıyor.
Tarımda değerli olan suyu verimli kullanmak, bir ünite suyla en fazla işi, üretimi yapabilmek. Bunun için çağdaş sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması çok büyük ehemmiyet arz ediyor. Damla yağmurlama üzere sistemlerin yaygınlaşması ve çiftçinin bu sistemlere adapte olması, benimsemesi gerekiyor.
Artık salma sulamadan katiyetle mümkün olduğu kadar uzaklaşmamız, onu geçmişte bırakmamız gerekiyor. Zira en çok suyu tarımda kullanıyoruz.”
DHA
KAYNAK : Sözcü
