Altılı Masa’nın 11’inci toplantısı sonrasında yapılan ortak yazılı açıklamada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yine adaylığı konusunda “TBMM yenileme kararı almadığı surece, Erdoğan’ın 14 Mayıs’ta yapılacak olan seçimlerde bir kere daha aday olması mümkün değildir” denildi.
Bu açıklamaya AKP Sözcüsü Ömer Çelik’ten “Cumhurbaşkanımızın yine adaylığı önünde hiçbir pürüz yoktur. Bu temelinde bir tartışma konusu bile değildir. Bunun tartışma konusu yapıldığı yer hukuk değil, geçmişte gördüğümüz üzere hukuksuz yollarla siyasete taraf verme arayışlarıdır” karşılığı geldi.
Türkiye’nin üç duayen hukukçusu AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı adaylığını Sozcu.com.tr’ye şöyle değerlendirmişti:
‘ADAY OLAMAZ’
Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu:
“Anayasa’nın 101’inci hususu açık… 2017’deki Anayasa değişikliğinde hiç dokunulmamış bir husus bu… Yani rastgele bir değişikliğe uğramamış, ikiden fazla seçime giremeyeceği kararını taşıyan bir madde… Bu tekrar uygulanması gereken bir karar.
Bu prestijle Cumhurbaşkanı’nın 2014’te ve 2018’de seçilmesinden sonra bir daha aday olması yalnızca TBMM’nin rastgele bir biçimde seçimin yenilenmesine karar vermesi halinde mümkün. Yani Meclis’te o denli bir karar alınabilirse evet aday olabilir. Onun dışında bu mümkün değil. Bu türlü bir ihtimal de yok şu anda…
Herhangi bir rejim değişikliği diye bir şey de yok esasen. Onun için ‘sistem değişti bu birinci seçimdi’ diyerek aday olabileceğini savunmak da mümkün değil.
“KENDİNE MAHSUS KARAR VEREN BİR YSK VAR”
“Herhangi bir formda aday gösterilirse bunu inceleyecek ve buna karar verecek olan yer YSK… YSK, son halk oylamasında mühürsüz oyların sayılmasında kanuna karşın karar verdi.
Yani kanunu bir tarafa bırakıp ona nazaran kendine has kararlar verebilen bir Yüksek Seçim Kurulu’nun nasıl bir karar vereceğini şimdiden söylemek mümkün değil.
Anayasa ve maddelere nazaran Sayın Cumhurbaşkanı, şayet TBMM seçimin yenilenmesine karar vermezse aday olamaz. Aday olamaz da bu kağıt üzerindeki olay… “Peki aday gösterilirse YSK bunu kabul ederse ne olacak?” sorusunun yanıtı bende yok.”
“ANAYASA KARARI AÇIK, DEĞİŞMEDİ”
Anayasa Hukuk ve Siyaset Bilimi Uzmanı Prof. Ergun Özbudun:
“Durum çok net. Tartışılacak birtarafı yok. Pek açık. Meclis 5’te 3 çoğunlukla seçimlerin yenilenmesine karar vermedikçe üçüncü kez aday olamaz.
Yani tersine yapılacak her türlü yorum pek yapay bir yorum olur. Zira Anayasa’nın kararı açık. O değişmedi duruyor. Anayasa bir tek istisna getirmiş o da Meclis’in seçimlerin yenilenmesine karar vermesi.
Meclis de üye tamsayısının 5’te 3’ünün oyuyla seçimlerin yenilenmesine karar verir. Bu ihtimalde iki seçim de birlikte yapılıyor. Hem cumhurbaşkanlığı seçimi, hem genel seçimler. Tek istisna bu. Lakin muhalefetin en azından bir kısmının da katılması gerekiyor. Bu nedenle bu ihtimal güç görünüyor.”
“ÜÇÜNCÜ SEFER SEÇİLEMEZ”
Anayasa Hukuku Uzmanı Prof. Levent Köker:
“Daha çok duyduğumuz şey de şudur: “2017’de sistem değişti, o değişik sistemden sonra cumhurbaşkanı 2018’de birinci kere seçilmiştir. Münasebetiyle 2018 yeni sistemde birinci seçimdir” Bu üzere akıl yürütmeleri var. Bu iktidar yanlıları yahut Sayın Cumhurbaşkanı’nın 3’üncü kez da seçilebilmesini mümkün görenlerin fikri…
Anayasalarda sistem yazmaz. Anayasa’da unsurlar vardır. Mesela ABD Anayasası’nda “Başkanlık Sistemi” diye bir şey yazmaz, Fransa’da Anayasası’nda “Yarı Başkanlık Sistemi” yazmaz. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda da “Parlamenter Sistem” diye bir laf yoktur. Keza, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi” diye de bir laf yoktur.
Sistemin ismini siyaset bilimcileri, anayasa hukukçuları üzere doktrinle uğraşan beşerler koyar.
Dolayısıyla Parlamenter Sistem’den, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçtik diye bir düzenleme yapılmış değildir.”
KAYNAK : Sözcü
