Küresel iklim değişikliğinin tesirleriyle İzmir’de aralık ayı hava sıcaklığı, geçen yıllara nazaran ortalamanın 3 derece üzerinde, ocak ayının birinci 23 günlük hava sıcaklığı ise 2 derece üzerinde seyretti. İzmir’de yağışlı gün sayısı ve metrekareye düşen yağmur ölçüsünde da değerli bir düşüş yaşandı.
Aralık ayında 13 gün olan yağmurlu gün ortalaması 6- 7 güne düştü. Yağmurlu gün ortalaması 13 gün olan ocak ayının birinci 23 gününde yalnızca 4 günü yağışlı geçti. İzmir’de metrekareye düşen yağış ölçüsüne bakıldığında, aralık ayında uzun yıllar ortalamasında metrekareye 146,8 kilogram yağmur düşerken, bu sayı geçen yıl aralık ayında ise yüzde 31 azalarak 101,3 kilogram olarak kaydedildi.
Ocak ayının uzun yıllar ortalamasında ise metrekareye 136,9 kilogram yağış düşerken, ocak ayı başından bu yana metrekareye 65,2 kilogram yağış düştüğü vurulandı.
DEÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi, İklim Bilimci Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Çok önemli bir kuraklık var ancak yer altı sularını boşalttık. Göller Yöresi, çöller yöresi oldu. Konya Ovası, obruk ovası oldu. 50’den fazla gölü, sulak alanı kuruttuk. Yer altının en değerli kaynakları, sulak alanı, göllerdir. Göl Marmara’yı kuruttuk, sonra hatası iklimlere bahşediyoruz” dedi.
MEVSİM NORMALLERİNİN ÜZERİNDE BİR SICAKLIK GÖRÜLECEK
Meteoroloji 2. Bölge Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgilere nazaran, “İzmir’in uzun yıllar aralık ayı hava sıcaklığı ortalaması 10,5 santigrat derece iken, 2022 yılı ortalaması 3 derece arttı ve 13,5 derece oldu. 18 Aralık 2022’de hava sıcaklığı 22,5 derece olarak kayıtlara geçti. Aralık ayında kaydedilen uzun yıllar ekstrem bedelleri 2 Aralık 2005’te 25,2 santigrat derece olarak kayıtlarda yer aldı. Uzun yıllar ocak ayı hava sıcaklığı ortalaması 8,8 santigrat derece iken birinci 23 günlük süreçte 3 dereceye yakın artarak 11,6 santigrat dereceye yükseldi. Birinci 23 günde en yüksek sıcaklık 19 Ocak tarihinde 19,5 derece olarak ölçüldü. Ocak ayının uzun yıllarda azamî sıcaklığı 22,5 santigrat derece olarak 11 Ocak 2021 yılında kaydedildi.
YAĞIŞLI GÜN SAYISI VE YAĞMUR ÖLÇÜSÜ AZALDI
İzmir’de yağışlı gün sayısı ve metrekareye düşen yağmur ölçüsünde düşüşlerin yaşandığını belirten Meteoroloji 2. Bölge Müdürlüğü yetkilileri, “İzmir Güzelyalı baz alınırsa, aralık ayı uzun yıllar ortalaması metrekareye 146,8 kilogram yağmur düşüyor. 2022 Aralık ayında ise yağmur ölçüsü metrekareye 101,3 kilogram olarak kaydedildi. Uzun yılların ortalamasına nazaran yaklaşık yüzde 31 yağış azalma var. Ocak ayının uzun yıllar ortalaması metrekareye 136,9 kilogram yağış. 23 Ocak’a kadar metrekareye 65,2 kilogram yağış kaydı var. Yağışlı gün sayısı bakıldığında, aralık ayı uzun yıllar ortalaması 13 gün yağışlı geçerken 2022 Aralık ayında 6-7 gün yağışlı geçti. Ocak ayında şu anda 4-5 gün yağışlı geçmiş” açıklamasında bulundu.
BARAJLARIN DOLULUK ORANI DÜŞTÜ
İzmir’de, mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşen sıcaklıklar ve yağmurlu gün sayısının azalması İzmir’in içme suyu gereksinimini sağlayan barajların doluluk oranlarını da etkiledi. İzmir Su ve Kanalizasyon Yönetimi Genel Müdürlüğü (İZSU) bilgilerinde, barajların doluluk oranı geçen yıl ile karşılaştırıldığında, geçen yıl birebir periyotta doluluk oranı yüzde 54,33 olan İzmir’in en kıymetli içme suyu kaynağı Tahtalı Barajı’nın doluluk oranı, yüzde 39,95’e geriledi. Geçen yıl tıpkı periyotta doluluk oranı yüzde 46,96 dolu olan Balçova Barajı yüzde 29,28’e, Ürkmez Barajı ise yüzde 75,1’den yüzde 39,26’ya düştü. Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı geçen yıl birebir periyotta yüzde 74,1 doluluk oranı varken, bu oran yüzde 42,88’e, Güzelhisar Barajı ise yüzde 66,38’den yüzde 60,84’e geriledi.
‘CİDDİ BİR ZİRAÎ KURAKLIĞA GİRDİK’
Türkiye’de bu yıl su kasveti yaşanacağına dikkat çeken Prof. Dr. Doğan Yaşar, Son 52 yılın en sıcak aralık ayını yaşadık. Ocak ayı da çok sıcak geçiyor. Bir de bu yıl yağış yok. Barajları dolduran yağışlar aralık ve ocak ayları yağışlarıdır. Ocak sonuna geliyoruz, hala yağış yok. En çok yağış aldığımız periyotlar aralık ayında ortalama 146 kilogram yağış alırız. Ocak ayında 130 kilogram civarında yağış alırız. Kasım, aralık, ocak ve şubat ayları baraj için çok kıymetli aylardır. Üçüncü ayı bitiriyoruz hala daha bir şey yok. Geçtiğimiz yıl bugünlerde İzmir’in ana su kaynağı Tahtalı Barajı yüzde 55 doluluk civarındayken bugün yüzde 39 doluluk var. Ortada yüzde 16 fark var. Bu fark, İzmir’in 200 günlük suyu demek. O kadar önemli bir sorun. Bu yaz Türkiye olarak su sorunu çekeceğiz. Tarım konusunda önemli bir ziraî kuraklığa girdik. Bunun nedeni de yanılgılı su kullanımıdır” tabirlerini kullandı.
SU KANUNU ÇIKACAK
Türkiye’de su idaresi sorunu yaşandığını aktaran Prof. Dr. Doğan Yaşar, yakında suya yönelik Su Kanunu çıkacağını belirtip şöyle konuştu:
“1969’lı yıllardan beri birebir kanunla yönetildik. Geçtiğimiz yıldan beri yeni su kanunu için çalışmalar bitirildi. Geçtiğimiz hafta görüşe sunuldu, önümüzdeki aylarda bu kanunlaşacak. Su konusu bilhassa yer altı suları denetim altına alınacak. Barajlardan kapalı ortamda su gelecek tarlalara. Damlama ile su verilecek ve bu sayede yüzde 65 tasarruf edeceğiz.
Yer altı sularını lakin kurak yıllarda biz kullanmak zorundayız ki bugün kullanmamız gerekiyordu. Bilhassa Güneydoğu’da mısır yok. Buğday, arpa çimlenemedi. Eserler tahminen tekrar sökülüp tekrar dikilecek. Bütün bunların nedeni suyumuzu çok hoyratça kullandık. Artık cürmü iklimlerde buluyoruz. Cürüm maalesef bizde. Biz su kullanımını öğreneceğiz.” (DHA)
KAYNAK : Sözcü
