Birleşmiş Milletler (BM), Türkiye’nin de taraf olduğu tahıl koridoru muahedesinin öngörüldüğü kadar tesirli işlemediğine dikkat çekti, fakat Türkiye sularında geçmek için onay bekleyen gemilerin sayısındaki artışın sorumluluğunu mutabakata taraf ülkelere yıkmadı.
Türkiye ve BM’nin teşebbüsüyle imzalanan tahıl koridoru muahedesi Ukrayna’nın Rus işgali nedeniyle duran tahıl ihracatını tekrar başlamasına imkan vererek, besin fiyatlarının gerilemesine katkıda bulundu.
Rusya, Ukrayna, Türkiye ve BM ortasında Temmuz’da imzalanan mutabakat kapsamında Ukrayna’ya gidip gelen gemiler Türkiye’de denetleniyor. Tarafların gemilerin denetlenmesi ve seyahatlerinin onaylaması konusunda birlikte çalışması gerekiyor.
“Birikmiş gemi sayısını azaltmak için birlikte çalışın”
Reuters’ın haberine nazaran, BM tarafından dün yapılan açıklamada, “Birleşmiş Milletler tüm taraflara biriken gemi sayısını azaltmak ve uygulamadaki verimsizlikleri gidermek konusunda birlikte çalışma davetinde bulunuyor” sözleri yer aldı.
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield geçen hafta Rusya’yı “denetlemeleri kasıtlı halde yavaşlatmakla” suçlamış ve mutabakat kapsamında ayda 5 milyon ton tarım eserinin taşınıyor olması gerektiğini söylemişti.
Birleşmiş Milletler sözcüsü Farhan Haq, “Denetim sayısının artırılması için uğraş gösteriyoruz. Kontrollerin daha süratli ve kapsamlı yapılması için çalışıyoruz… Tüm bunların mutabakat taraflarınca işbirliği sağlanarak yapılması gerekiyor. Hızlanması için elimizden geleni yapıyoruz” dedi.
İki haftada 1,2 milyon ton taşınabildi
Ocak ayında her gün ortalama 5,3 geminin denetlendiğini belirten BM, gemilerin geçiş için ortalama 21 gün beklediğine dikkat çekti.
BM ayrıyeten Aralık ayında bir ölçü artışla 3,7 milyon ton eserin boğazlardan geçmiş olsa bile, bu ayın birinci iki haftasında geçiş yapan ölçünün 1,2 milyon tonda kaldığını belirtti.
Tahıl koridoru muahedesi tıpkı vakitte Rusya’nın tarım eseri ve Ukrayna’ya ilişkin bir liman üzerinden gübre ihracatının kolaylaştırılması şartını içeriyor. Gübrenin en önemli hammaddelerinden amonyakın savaş esnasında duran ihracatının tekrar başlatılması için müzakereler devam ediyor.
KAYNAK : Bloomberg HT
