Türkiye’de her yıl ocak ayının birinci pazar günü ile başlayan haftada toplumun tüberküloz (verem) hastalığı hakkında bilgilendirilmesi ve dikkatinin çekilmesi gayesiyle “Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası” aktiflikleri düzenleniyor.
Çoklu ilaçların tertipli kullanılması halinde yüzde 95-99 oranında güzelleşme sağlanan hastalığın tedavi müddeti ise 6-24 ay ortasında değişebiliyor.
Verem hastayı, ailesini ve etrafını etkilemesinin yanı sıra uzun tedavi süreci ve bu süreçte ortaya çıkan maliyetler sebebiyle “biyopsikososyal” bir hastalık olarak da kabul ediliyor.
COVID-19’UN GERİSİNDE GELİYOR
Dünya Sıhhat Örgütünün (DSÖ) iddialarına nazaran, dünya nüfusunun yaklaşık dörtte biri tüberküloz basili ile enfekte olurken, bunların yüzde 5-10’unda faal hastalık gelişiyor.
En yeni bilgilerin ilişkin olduğu 2021’de dünya genelinde yaklaşık 10,6 milyon yeni verem hastası ortaya çıkarken, 1,6 milyon insan verem sebebiyle hayatını kaybetti.
Verem, dünyada bulaşıcı hastalıklardan kaynaklanan vefat sebepleri ortasında Kovid-19’dan sonra ikinci sırada yer aldı.
Birleşmiş Milletler (BM), veremle global seviyede çaba edebilmek gayesiyle sürdürülebilir kalkınma gayelerinden birini “2030’a kadar tüberküloz hastalığını sona erdirmek” olarak belirledi. DSÖ ise Global Tüberkülozu Bitirme (End TB) Stratejisi çerçevesinde “DSÖ Avrupa Bölgesi Tüberküloz Hareket Planı 2023-2030″u uygulamaya koydu.
Bu hareket planıyla Türkiye’nin de içinde bulunduğu DSÖ Avrupa Bölgesi’nde 2015 yılı dataları temel alınarak tüberküloz sıklığının yüzde 80, tüberküloz ölümlerinin ise yüzde 90 oranında azaltılması hedefleniyor.
TÜRKİYE’DE TEŞHİS VE TEDAVİ ÜCRETSİZ
İlaçların tertipli kullanılması halinde tedavi edilebilen tüberküloza yönelik teşhis ve tedavi hizmetleri, Türkiye’de tüm sıhhat kuruluşları tarafından fiyatsız sunuluyor.
Tüberküloz hastalarının tedavisinde kullanılan tüm ilaçlar da Sıhhat Bakanlığınca temin edilip vatandaşlara ulaştırılıyor.
Ayrıca Sıhhat Bakanlığı ile Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı ortasında imzalanan protokol kapsamında, tedavi ve denetimlerini sistemli yaptıran, ekonomik ve toplumsal zahmetler yaşayan tüberküloz hastalarına aylık kurallı nakdi toplumsal yardım yapılıyor.
Bakanlık öncülüğünde sürdürülen “Veremsiz bir Türkiye” gayesine ulaşılabilmesi için bebeklere BCG aşısının vaktinde yaptırılması, ferdî ve toplumsal hijyen kurallarına uyulması, uzun müddetli öksürük ya da tüberküloz hastası ile temas edilmesi durumunda, vakit kaybetmeden en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulması, tüberküloz hastası ve temaslılarının ilaçlarını, sıhhat işçisinin nezaretinde ve nizamlı bir formda kullanmaları büyük ehemmiyet taşıyor. (AA)
