Asgari fiyat aşikâr oldu, buna nazaran net taban fiyattaki artış oranı ocak ayına nazaran yüzde 100, temmuz ayına nazaran yüzde 54,66 olurken, yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 74,43 olarak gerçekleşti. Yeni taban fiyatı hükümet cephesi olumlu karşılarken, ekonomistler, emekçi dernekleri ve muhalefet ise taban fiyatın yoksulluğu daha derinleştireceğine dikkat çekti.
ASGARİ FİYAT NE KADAR OLDU?
Tarafların ortak bir sayı üzerinde anlaşamadığını belirten Erdoğan, “2023 yılında uygulanacak minimum fiyat 8 bin 506 TL’dir” dedi.
BRÜT TABAN FİYAT NE KADAR?
Asgari fiyat 2023’te brüt 10 bin 8 lira, net 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak belirlendi. Yeni sayının işverene aylık maliyeti 11 bin 759 lira 40 kuruş oldu.
ASGARİ FİYAT KAÇ DOLAR?
Asgari fiyatın patrona toplam maliyeti 11 bin 759 TL’ye yükseldi. Brüt taban fiyat 10 bin 8 TL, net minimum fiyat 8 bin 506 TL oldu. Net minimum fiyat, bugünkü kura nazaran 455 dolara yükseldi. Patrona verilecek minimum fiyat takviyesi 100 liradan 250 liraya yükseltildi.
ASGARİ FİYATA ORTA ARTIRIM GELECEK Mİ?
Asgari fiyatın erimesi halinde muhtemel orta artırım açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları şu halde;
– Bu ayla birlikte enflasyon oranlarının süratle aşağıya düşüşüne şahitlik edeceğiz. Enflasyonun yıl ortasında yüzde 30’lu, yıl sonunda yüzde 20’li sayılara indirmekte kararlıyız. Her kesitten, vatandaştan hesabını bu maksada nazaran yapmasını istiyoruz. Beklenmedik bir tabloyla karşılaşırsak geçen yıl olduğu üzere bir orta düzenleme yapmaktan da kaçınmayız. Personel, işçilerimizin gelir ve refah düzeyini artırmış idare olarak hiç kimsenin hakkının zayi olmasına meydan vermeyiz. Milletimiz için varız.
– Minimum fiyatla ilgili adımları da bu hissiyatla atıyoruz. Net taban fiyat 2023 yılında inşallah 8500 lira olarak ortamızda mutabık kaldık. Taban fiyatın patrona yansıması olduğu üzere bize de yansıması var. Yüzde 50 oranında artış sağlanmış, yıllık ortalama artış oranı yüzde 70’in üzerinde gerçekleşmiştir. Yeni taban fiyatın çalışan ve patronlar başta olmak üzere ülke ve milletimize iyi olmasını diliyorum.
TÜR-İŞ 9 BİN İSTEMİŞTİ
Dünkü toplantıya, kurulda emekçiyi temsil eden Türk-İş’in Genel Sekreteri Pevrul Kavlak’ın katılmasına karşın toplantı bitiminde Türk-İş Lideri Ergün Atalay’ın açıklama yapması dikkat çekmiş; Atalay, resmi tekliflerinin 9 bin TL olduğunu, bu teklifin altındaki bir sayıya imza atmayacaklarını söylemişti.
Bugün açıklama sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir yanında Çalışma ve Toplumsal Bakanı Vedat Alım, başka yanında Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) İdare Heyeti Lideri Özgür Burak Akkol oturdu. Emekçi temsilcisi Türk-İş Lideri Ergün Atalay masada yer almadı.
YILLARA NAZARAN TABAN FİYAT ORANI
Yıl Brüt Minimum Ücret Net Taban Ücret
- 2015 1.273,50 TL 949 TL
- 2016 1.647,00 TL 1.300 TL
- 2017 1.777,50 TL 1.404 TL
- 2018 2.029,50 TL 1.603 TL
- 2019 2.558,40 TL 2.020 TL
- 2020 2.943 TL 2.324 TL
- 2021 3.577,50 TL 2.825,90 TL
- 2022 6.471 TL 5.500 TL
- 2023 10.008 TL 8.506
ÖZGÜR DEMİRTAŞ: “HİÇBİR SORUNU ÇÖZMEYECEK”
Konuyu toplumsal medya hesabından pahalandıran Sabancı Üniversitesi İşletme Fakültesi Finans Kürsü Lideri Prof. Dr. Özgür Demirtaş şunları söyledi:
“Asgari fiyat 8500 lira olarak belirlendi. Bu hiçbir sorunu çözmeyecek. Bacağı kırık hastaya kırığı tedavi etmek yerine, hasta acı hissetmesin diye MORFİN vermek ile birebir.
3 ay içinde geçmiş yıllardan bile daha makûs ALIM GÜCÜ olacak. Maaşlar eriyip gidecek. İzleyip, Görelim …”
HAK-İŞ: BEKLENTİLERİ KARŞILAMADI
Hak-İş Genel Lideri Mahmut Arslan, “Asgari fiyat artışı, değerli olmakla birlikte belirlenen sayı işçilerin ve toplumun beklentilerini tam manasıyla karşılamamıştır.” değerlendirmesinde bulundu.
DİSK: TEK TARAFLI BELİRLENDİ
2023 yılı minimum fiyatı ile ilgili DİSK İdare Heyeti ismine DİSK Genel Lideri İstek Çerkezoğlu bir açıklama yaptı.
“Yüksek enflasyon şartlarında emekçi sınıfının büyük bir geçim çabası verdiği, gelir adaletsizliğinin tarihte görülmemiş ölçüde arttığı bir süreçte 2023 yılı taban fiyatı patronlar ve hükümet tarafından tek taraflı olarak belirlenmiştir” denilen açıklama şöyle devam etti:
“Siyasi iktidar ve patronlar elbirliği ile personel sınıfını yoksulluğa mahkum edecek bir minimum fiyat belirlemiştir.
Öncelikle şunun altını çizmek isteriz ki minimum fiyatın belirlenmesi sürecinde, minimum fiyatın Türkiye’de ortalama fiyat haline geldiği gerçeği göz gerisi edilmiş, insani ve tüzel kriterler de dikkate alınmamıştır.”
ASGARİ FİYAT ARTIRIMI ENFLASYONU ARTIRIR MI?
Oyvat, taban fiyatın enflasyonu artırıcı tesir yapıp yapmayacağı tartışmaları ile ilgili ise şu değerlendirmelerde bulundu.
“Öncelikle, manalı bir taban fiyat artırımı, enflasyona yapacağı tesirden bağımsız olarak gerekli. Zira minimum ücretliler 2022’nin büyük kısmında açlık sonunun çok altında gelir elde ettiler ve ücretlilerin hayat şartları evvelki yıllara nazaran hayli geriledi. Bütün bunlar olurken sermaye kısmının gelirden aldığı hisse ise evvelki yıllarda görülmemiş bir oranda arttı. Bu durumun normalleşmemesi lazım”
Asgari fiyat artırımının enflasyona tesiri olacağını belirten Oyvat, “Zammın talep yoluyla yapacağı tesir sonlu olsa bile, getireceği maliyet artışı fiyatlara yansıyacaktır. Lakin yüzde 54,7’lik artırımın enflasyon üzerindeki tesiri yüzde 54,7’nin çok daha altında olur” dedi.
‘ENFLASYONUN TEMEL NEDENİ FİYAT ARTIŞI DEĞİL’
“Öncelikle şu anki yüksek enflasyonun temel nedeninin çok fiyat artışı olmadığını, hatta fiyat ödemelerinin ulusal gelirdeki hissesinin düştüğünü unutmayalım” tabirlerini kullanan Oyvat şu değerlendirmelerde bulundu:
“Evet, minimum fiyat artırımı emek maliyetlerini arttırır. Lakin işletmelerin tek maliyeti emek değil, tek ödenen maaş da minimum fiyat de değil. Hasebiyle yüzde 54,7’lik artırımın maliyetler üzerindeki tesiri bunun altında olacaktır.
Dahası gerçek fiyatlardaki artışın büyümenin altında kalmasının geçen yılki kâr marjlarını arttırdığını biliyoruz. Muhtemelen gelir dağılımındaki bozulmaya paralel olarak bu yıl da benzeri bir durum kelam konusu. Bu durumu gerçek kesim inanç endeksinin, tüketici itimat endeksine kıyasla fazla düşmemiş olmasından da anlayabiliriz.
Maliyet üzerindeki kâr marjlarının evvelki periyotlara nazaran yüksek olması da; işletmelere yeni minimum fiyat artışını fiyatlara daha hudutlu ölçüde yansıtma imkanı veriyor. Yani artırımın bir kısmının fiyatlara yansımayacağını, işletmelerin kârlarından yiyeceğini unutmayalım.”
