Türkiye’de yaklaşık 8 milyon minimum fiyatlı bulunuyor lakin yıllar içinde ortalama fiyatlar de gerileyerek minimum fiyata komşu oldu. TÜİK İşgücü Maliyeti İstatistikleri taban fiyat ile ortalama fiyat makasının güzelce kapandığını ortaya koyuyor. 2012’de brüt taban fiyat brüt ortalama fiyatın yüzde 44’ü iken 2016’da yüzde 53’e ve 2020’de yüzde 73’e yükseldi. Avrupa ülkeleri ortasında en düşük minimum fiyatlardan birine sahip olan Türkiye’de, çalışan kısmın neredeyse yarısı da taban fiyatlı.
YÜZDE 48.7 DÜŞÜK ÜCRETLİ
Eurofound’un 2022 raporuna nazaran Avrupa Birliği ülkelerinde çalışanların yalnızca yüzde 4’ü taban fiyata yakın fiyatlar alıyor. Türkiye’de ise taban fiyat ve yüzde 10 fazlası fiyatla çalışanların oranı ise DİSK-AR’ın araştırmasına nazaran yüzde 48.7’ye ulaşmış durumda. SÖZCÜ’ye konuşan DİSK Genel Lideri Dilek Çerkezoğlu, minimum fiyatın dünyanın hiçbir yerinde gündem olmadığına dikkat çekerek taban fiyat civarı fiyatlara çalışanların oranının bu yıl yüzde 50’yi çoktan geçtiğine işaret etti.
Çerkezoğlu, taban fiyatın ortalama fiyat haline gelmesinin nedeninin sendikalaşmanın önündeki maniler olduğunu vurgulayarak, “Türkiye’de toplu kontratlı olan çalışan oranı yüzde 7.5, özel dalda ise yüzde 5.5’lerde” dedi. Milyonların minimum fiyata mahkum edilmemesi için sendikalaşmanın önündeki manilerin kaldırılması gerektiğinin altını çizen Çerkezoğlu, “Bunu sağlayamazsak yılın ikinci ayında açlık hududuna gerileyen fiyatlara mahkum olmaya devam ederiz” diye konuştu.
Özel dal için promosyon düzenlemesi şart
Arzu Çerkezoğlu, bankaların promosyon uygulamasına ait “Kamuda promosyon uygulaması var lakin ölçü artırılmalı. Özel bölümde ise promosyon ödemesiyle ilgili bağlayıcı düzenleme yok. Toplu kontratlı işyerlerinde promosyon hakkı teminat altına alınıyor lakin özel bölüm sendikasız olduğu için patronlar promosyonu ya kendileri alıyor ya da ucuz kredi kullanma yolu olarak kullanıyorlar” dedi. Çerkezoğlu, “Özel dalın neredeyse yüzde 95’inin toplu sözleşmesiz olduğunu düşünürsek bağlayıcı bir düzenleme yapılması şart” diye konuştu.
