Uzmanlar, çocuklarda RSV, influenza, adenovirüs üzere teneffüs yolu enfeksiyonlarının yaygın görüldüğünü belirtiyor.
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Ergin Çiftçi, “Grip aşıları zatürre başta olmak üzere, birçok hastalığı da önlüyor. Bu nedenle çocuklar için de kesinlikle yaptırılmasını öneriyorum” dedi.
Prof. Dr. Çiftçi, çocuklarda en sık görülen enfeksiyonlar ve korunma tekniklerine ait 10 soruya şu cevapları verdi:
1-ÇOCUKLARDA EN SIK HANGİ ENFEKSİYONLAR GÖRÜLÜYOR?
“Kış mevsimiyle birlikte çocuklarda teneffüs yolu enfeksiyonlarını çok sık görüyoruz. Bunlar çoğunlukla Respiratuar Sinsisyal Virüs (RSV), influenza, adenovirüs, metapnömovirüs, bocavirüs üzere enfeksiyonlar. Kovid-19 olaylarında da son periyotta hafif bir artış kelam konusu. Bakteri kümesi olarak da halk ortasında beta yahut son vakitlerde Strep-A ismiyle bilinen A kümesi beta-hemolitik streptokok enfeksiyonlarını da görüyoruz.
Bu hastalıklarla ilgili geçen haftalarda hastanelerimize ağır müracaat olmuştu lakin bu hafta prestijiyle olaylarda biraz daha azalma gözlemliyoruz.”
2-SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI GEÇMİŞ YILLARA KIYASLA ARTTI MI, BELİRTİLERİNDE BİR DEĞİŞİKLİK VAR MI?
“Pandemide alınan tedbirler teneffüs yolu enfeksiyonlarını çok azaltmıştı. Kişisel tedbirlerin gevşemesi, mevsimsel tesir, okulların açılması üzere etkenlerle bu hastalıkları ağır formda görmeye başladık. Lakin klinik bulgu olarak çocukların teneffüs yolu enfeksiyonlarından daha ağır etkilendiğini söylemek mümkün değil. Çocuklar, daha evvelki yıllarda da gördüğümüz oran ve tartıda hastalanıyor.”
3-RSV EN ÇOK HANGİ YAŞ KÜMELERİNİ AĞIR ETKİLİYOR?
“RSV, 6 aydan küçük bebekleri çok daha ağır etkileyen bir hastalık, bronşit ve zatürreye yol açabiliyor. Çocuk ne kadar küçükse hastalık o kadar ağır seyrediyor, hastaneye yatışa neden oluyor. Bu nedenle şu periyotta en kıymetli, riskli gördüğümüz enfeksiyon RSV. Hastalık çoklukla yüksek ateş, hırıltı, öksürük, nefes darlığı, teneffüs yetmezliği üzere bulgulara neden oluyor.”
4-STREP-A BAKTERİSİ HAKKINDA BİLGİ VERİR MİSİNİZ?
“Strep-A bir bakteri ve antiboyitikle tedavi ediliyor. Aslında birinci defa gördüğümüz, yabancı bir enfeksiyon etkeni değil toplumumuzun yıllardır beta olarak bildiği hastalık. Şu an hastalığın görülmesi şaşırtan değil ve ‘Strep-A olaylarında artış var’ üzere bir şey söylenemez. Pandemi öncesi ne kadar artış görüyorsak tekrar aşağı üst tıpkı artışla karşılaşıyoruz.”
5-HASTALIĞIN BELİRTİLERİ VE RİSKLERİ NELER?
“Beta, çocuklarda ‘faranjit’ dediğimiz yüksek ateş, boğaz ağrısı, yutma zahmeti, uzunluğundaki lenf bezlerinin büyümesi üzere bulgulara yol açıyor. Baş-karın ağrısı, kusma üzere belirtiler ve toplumun ‘kızıl’ olarak isimlendirdiği döküntüler de görülebiliyor. Bazen streptokoksik toksik şok sendromu ve ‘nekrotizan fasiit’ dediğimiz, ağır tabloya yol açan invaziv hastalıklara da sebep olabiliyor.”
6-BAZI AVRUPA ÜLKELERİNDE BU BAKTERİ NEDENİYLE ÇOCUK VEFATLARI YAŞANDI. BUNUN NEDENLERİ HAKKINDA BİLGİ VERİR MİSİNİZ?
“Yaşanan çocuk vefatları tasa yaratıyor. Benzeri durum şu an için ülkemizde kelam konusu değil. Ancak öteki ülkelerde yaşanması elbette uyarıcı olmalı, bu enfeksiyonlar daha dikkatli tedavi edilmeli.
Çocuk vefatlarıyla neden karşılaşıldığı şu an kesin olarak bilinmiyor lakin çeşitli ihtimaller üzerinde duruluyor. Bunlardan biri daha virülan, saldırgan, daha çok hastalık yapma, vefata neden olma yeteneği olan bir bakteri çeşidi sirkülasyona girmiş olma ihtimali. Ancak şimdi kesin bir delil yok. Bunun dışında çok sayıda virüs enfeksiyonu olduğu için kimi hastalar gözden kaçmış, tedavileri vaktinde başlamamış olabilir.
Ayrıca ağır virüs enfeksiyonları nedeniyle çocukların bağışıklığının düşmesi ve bakteri enfeksiyonunun daha ağır seyretmesi de ihtimal dahilinde. Üstünde çok durulan bir öbür mümkünlük da çocukların pandemide çok izole kalması ve birçok enfeksiyonla karşılaşmamasının bağışıklık karşılıklarını düşürdüğü tarafında. Şu an yalnızca ihtimaller değerlendirilse de vakit içerisinde kesin nedeni anlaşılacaktır.”
7-TÜRKİYE’DE ÇOCUKLARDA SU ÇİÇEĞİ HASTALIĞININ GÖRÜLME SIKLIĞINDA ARTIŞ VAR MI?
“Ülkemizde Ulusal Aşı Takvimi’nde su çiçeği aşısı da bulunuyor. Şu an tek doz yapılan bu aşı epey tesirli fakat buna karşın aşı olmuş çocuklarda da daha hafif seyreden biçimiyle su çiçeğini görebiliyoruz. Çok bulaşıcı olduğu için çocuğun etrafındaki öbür şahısların de hastalığa yakalanma ihtimali yüksek. Ülkemizde şu an su çiçeğinde önemli bir olay artışı, bir salgın kelam konusu değil. İlerleyen periyotta de aşılaması yapıldığı için bu türlü bir durum yaşanması beklenmiyor.”
8-AİLELER, TENEFFÜS YOLU ENFEKSİYONLARINDAN KORUNMAK İÇİN NELER YAPMALI?
“Enfeksiyonlardan bütünüyle korunmak mümkün olmasa da maske, aralık, hijyen kurallarına uymak çok değerli. Bu tedbirlere uyulursa hastalıkların görülme sıklığı çok azalacaktır. Çocuklarımızın düzgün beslenmesi, tertipli uyku uyuması da hastalıklardan korunmak için son derece değerli.
Ayrıca çocuklarımızın aşılarını yaptırmalıyız. Aşılar sayesinde hastalıklara daha az yakalanılıyor, yakalanılsa bile daha hafif geçiriliyor.”
9-ÇOCUKLAR İÇİN HANGİ AŞILARI ÖNERİYORSUNUZ?
“Ulusal Aşı Takvimi’nde yer alan bütün aşıları aslında çocukların olması gerekiyor. Ancak bunun yanı sıra riskli kümelere önerilen influenza (grip) aşıları 6 aydan büyük bütün çocuklara da yapılabiliyor, yaklaşık yüzde 70 oranında müdafaa sağlıyor. Aşılar zatürre başta olmak üzere pek çok hastalığı da önlüyor. Bu nedenle çocuklar için de grip aşılarının kesinlikle yaptırılmasını öneriyorum.
Bunun dışında ülkemizde 12 yaş üzerindeki herkes Kovid-19 aşısını olabiliyor. Bu aşının da enfeksiyona karşı koruyuculuğu var.”
10-OKULLARDA HANGİ TEDBİRLER ALINMALI, TEKLİFİNİZ NEDİR?
“Maske, enfeksiyonlara karşı esirgeyici, 3 yaşından büyük çocukların maskeyi rahatlıkla kullanabildiğini biliyoruz ancak bu hususta okul ve öğretmenlerin kendi içlerindeki durumu kıymetlendirerek karar almalarını tavsiye ediyorum. Sınıf mevcudiyeti, sınıfın büyüklüğü, havalandırma durumu, ders ve teneffüs mühletleri dikkate alınarak karar verilmesinde yarar var. Şayet uygulanabiliyorsa bu periyotta maske kullanımı kesinlikle enfeksiyon sıklığını azaltacaktır.”
