Düzce Gölyaka merkezli 23 Kasım’da meydana gelen ve 93 kişinin yaralandığı 5.9 büyüklüğündeki zelzeleyle ilgili KTÜ ve Düzce Üniversitesi öğretim görevlilerince saha araştırmaları sonucu teknik rapor hazırlandı.
Raporda, Kuzey Anadolu Fay zonunun geçtiği Düzce sonlarındaki betonarme binaların üretim etabından kaynaklanan eksikliklere yer verildi. 1999 yılından evvel inşa edilen ve büyük kısmında tasarım, mühendislik ile işçilik kusurları bulunan ağır hasarlı yapıların depreme dayanıksız olduğuna yer verilen rapora nazaran, kullanılan beton kalitesinin de yönetmelikte belirlenen limitlerin altında kaldığı tespit edildi.
‘AĞIR HASARLI BİNALARIN YÜZDE 99’U, 1999 ÖNCESİ’
Düzce zelzelesi sonrası bölgede inceleme yaptıklarını söyleyen KTÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık, “Düzce sarsıntısından sonra direkt olarak toptan göçmeye maruz kalmış yani binayı yerde gördüğümüz rastgele bir yapı mevcut değil ancak onlarca binayı orta ve ağır hasarlı olarak değerlendirdik. Binaları istatistik olarak değerlendirdiğimizde yüzde 99’a yakını, 1999 sarsıntısında hasar görmüş, hafif yahut orta hasarlı olarak kıymetlendirmiş; kimilerine güçlendirme yapılmış kimileri da motamot kullanılmış olan binalar. Lakin 1999 Düzce sarsıntısında bütün ilin yüzde 70’e yakın yapı stoku yıkıldığından ötürü 1999 zelzelesinden sonra inşa edilen binalarda yapısal hasar çabucak hemen görmedik, diyebiliriz. Yalnızca duvarlarda yapısal olmayan hasarların olduğunu gördük” diye konuştu.
Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık
‘MANZARA, MÜMKÜN İSTANBUL ZELZELESİ İÇİN SEVİNDİRİCİ’
Prof. Dr. Altunışık, 2000’den sonra inşa edilen binaların yönetmeliklere uygun olduğunu ve yapılacak kentsel dönüşüm çalışmalarına yönelik olumlu işaret verdiğini belirterek, “Bu bize çok değerli kimi şeyleri söz ediyor. 2000’li yıllardan sonra ülkemizde yapı kontrol kanunu ve hazır beton teknolojisiyle birlikte artık bu binaların inşasında yaptığımız bu kusurların asgarî düzeye indiğiniz görüyoruz. Düzce’de gördüğümüz görüntü muhtemel İstanbul sarsıntısı için sevindirici bir haber. Zira 2000’li yıllardan sonra birinci sefer bir bölge bu türlü bir zelzelesi test ettiği için o tarihten sonra inşa edilmiş yapıların durumunun pek yeterli olduğunu gördük. Ancak 1999 öncesi yapılmış ve hala kullanılan yapılarda çok süratli bir kentsel dönüşüme gitmemiz gerektiğinin altını çizdik. İmal etabında olan sorunlarda projeye uyulmamış olması, projede belirtilmiş olan materyal özelliklerinin yani beton kalitesinin yerinde uygulanmadığı, vaktinde kürlenmediği, sulanmadığı yahut çimentosunun gerecinin içerisindeki agreganın uygun olmadığı üzere bir sürü sorun var. Bunların hepsi maalesef denetimsizliğin olduğu periyotlarda, diyebiliriz” dedi.
‘1999 ÖNCESİ YAPILAN BİNALAR SÜRATLİCE DÖNÜŞÜME GİRMELİ’
Prof. Dr. Altunışık, 2000 yılından sonra yönetmeliklere uygun inşa edilen yapılarda kontrol, imalat ve proje kademesinde kıymetli yol katedildiğini de lisana getirerek, “Bu sorunların inşallah bu tarihten sonra olacak yeni binalarda yaşanmayacağını düşünüyorum ama 1999 öncesinde hangi vilayetimizde olursa olsun, muhtemel bir zelzeledeki bütün yapı stokunun çok kıymetli bir risk altında olduğunu; depremin şu an çok kıymetli derecede beklendiği İstanbul, İzmir, Bursa, Elazığ, Erzincan üzere faal fayların olduğu, büyük sarsıntıların beklendiği bu vilayetlerde öncelikli olarak 1999 öncesi yapılmış binaların süratlice kentsel dönüşüme girmesi veya mevcut durumlarının güçlendirilmesi gerektiğini tekrar göz önüne sermiş oldu” diye konuştu. (DHA)
