Tarihi ve doğal hoşlukları, kültürel geçmişi, bölgesel pozisyonuna karşın, ülkemizde turizmden alması gereken hissenin çok gerisinde olan kentlerden biri de Tokat. Bu kentte gezilecek çok sayıda eser bulunuyor.
Tokat, gökyüzünün incelendiği “Yağıbasan Medresesi” Anadolu’daki birinci Türk mescitlerinden Garipler Mescidi, Kont Drakula’nın hapsedildiği kalesi, kendine has konutlarıyla her adımda öteki bir sürpriz sunuyor. Yaprak sarması, Tokat kebabı, keşkek, bakla dolması üzere çok farklı eserlerin bulunduğu muffağıyla da hayran bırakan Tokat’ta, balık çiftlikleriyle kirletilmesine karşın görsel bir şölen sunan Almus Baraj Gölü, 3 milyon yıllık kalsit birikimiyle oluşan Ballıca Mağarası, klâsik güreşe olan merakıyla Etraflı Kasabası yaylaları kesinlikle görülmesi gereken yerlerden yalnızca bir kaçı… Son vakitlerde konaklama ve tanıtım faaliyetlerine öncelik veren Almus, bungalov konutları ve göl yürüyüş parkurlarıyla turizm gelirlerini artırmayı hedefliyor. Hedef kitle olarak da Japonlar turistler ön plana çıkıyor.
YEŞİLIRMAK’IN HAYAT VERDİĞİ ŞEHİR
Karadeniz’in nemli havası ile İç Anadolu Bölgesi’nin kurak bozkırları ortasında kalan Tokat, Yeşilırmak Nehri’nin kolları, Kelkit ve Tozanlı çaylarının suladığı verimli ovalarıyla, yaşayanlara büyük rahmet sunuyor. Canik Dağları’nın da yer aldığı orta yükseklikte 3 dağ sırasının yükseldiği Tokat’ın yüzde 40’ı plato ve yaylalardan oluşuyor. Bereketli toprakları ve dağların oluşturduğu korunaklı alanlar sebebiyle Tokat, geçmişten bugüne birçok medeniyete mesken sahipliği yapmış.
SÜRPRİZLERLE DOLU DOĞA
Kısa uzaklıkta görülen yükselti farkları, bir anda kar örtüsüne bürünmüş bir dağ tepesini karşınıza çıkarırken, alçak düzlüklerde daha yapraklarını dökmemiş ağaçları hatta kır çiçeklerini görmeyi mümkün kılıyor. Tokat topoğrafyasındaki bu değişim birebir vakitte, saklı birçok hoşluğun de bünyesinde barınmasına sebep oluyor. Bu coğrafik özellikler, kısa uzaklıklarda yeni görsel sürprizlerle müsabakamızı sağlıyor.
14 DEVLET 5 BEYLİK
Farklı doğal hoşlukları kadar, tarihi ve kültürü de çok varlıklı olan Tokat’ta 14 devlet ve 5 beylik hakimiyet kurmuş. Yaklaşık 6 bin 500 yıllık bir tarihi olan kentte geçmişte, Sınırı, Hitit, Frig, Med, Pers, Büyük İskender, Pontus, Roma, Bizans, Arap, Danişment, Anadolu Selçuklu, İlhanlı, Beylikler, Osmanlı İmparatorluğu karar sürmüş. İpek Yolu üzerinde olduğu için kentte ticaret canlı olmuş. Kervancılar için yapılan Hanlar, hamamlar bugün kentin simgeleri haline gelmiş.
‘VENİ, VİDİ, VİCİ’
Tokat için Roma İmparatorluğu’nun farklı tarihi bir ehemmiyeti var. Roma İmparatoru Julius Sezar’ın MÖ. 47 yılında Zile’de Pontus Hükümdarı 4’üncü Midridat’ın oğlu 2’inci Pharnaces’ı yendiği savaş bu topraklarda yapılmış. Sezar’ın Roma Senatosu’na gönderdiği, tarihin en meşhur ve en kısa zafer mektubu da burada yazılmış. Sezar’ın savaşı kısa müddette kazandığı için kısaca yazdığı “Veni, vidi, vici” (Geldim, gördüm, yendim) kelamı kentin bir çok yerinde karşınıza çıkıyor.
900 ADIMDA 900 YIL
Tarihin bu kadar geriye dayandığı Tokat, ülkemizin birinci müzelerinden birini de barındırıyor. Kent merkezinde bulunan Tokat Müzesi, 1926 yılında Atatürk’ün buyruğuyla kurulmuş. Kurulduktan yaklaşık 70 yıl sonra Tokat Kalesi’ni gören Sulu Sokak’taki bedestene taşınan müze, “Arkeoloji” ve “Etnografya” yapıtların sergilendiği 2 kısımdan oluşuyor. Ayrıyeten kentte Tokat Belediyesi Kent Müzesi de bulunuyor. Bu müzede ise, Tokat yöresine ilişkin, kültür, zanaat, sanat ve eski günlük hayattan izler yer alıyor. Müzelerin bulunduğu Sulu Sokak’ta dolaşırken, adeta tarihte seyahat yapıyorsunuz. “900 Adımda 900 Yıl” sloganıyla kurulan kültür sokağında, Danişmentler Devri’nde yapılan gökyüzünün incelendiği, ilim adamlarının yetiştirildiği “Yağıbasan Medresesi”, tarihin birinci kanalizasyon sistemlerinden birinin bulunduğu “Sık dişini” helası da yer alıyor.
1191’DE YAZILMIŞ KURAN-İ KERİM
Tokat Müzesi’nde eşine az rastlanır çok sayıda tarihi eser bulunuyor. Eski Tunç Dönemi’nden günümüze farklı devirlere ilişkin nadide nesneler sergilenen müze, Anadolu Türk İslam Devletlerine ilişkin en güçlü sikke koleksiyonuna da sahip. Anadolu’nun Türkleştiği periyoda ilişkin en eski Kuran-ı Kerim’de (1191) Tokat Müzesi’nde bulunuyor. Karadeniz ve Anadolu’daki birçok müze Tokat Müzesi envanterindeki eserler sayesinde kurulmuş.
GÖK BİLİMLERİ MEDRESESİ
Sulu Sokak’taki Yağıbasan Medresesi Türk bilim tarihi için epey değerli bir yer tutuyor. Medrese, 1151 ve 1152 yıllarında Danişment Beyliği’nden Nizamettin Yağıbasan tarafından yaptırılmış. Türkçe, Arapça, Farsça, dışında Latince dersler verilen medrese bilhassa astronomi çalışmaları için kurulmuş. Tarihi medresenin ortasında bir havuz bulunuyor. Yapıyı örten 14 metrelik kubbenin ortası açık olarak yaptırılmış. Bu açıklık sayesinde gökcisimlerinin imgeleri ortadaki havuza yansıyor. Gök bilimiyle ilgili çizimler ve ölçümler ayna kullanılan teleskopların atası olan bu sistem sayesinde yapılıyor.
‘TOKAT’A GİTMEK GEREK’
Bu kadim kent, Mevlevilik tarihi açısından da çok değerli. Mevlana’nın “Tokat’a gitmek gerek. Zira Tokat’ta insan ve iklim mutedil” dediği kentte Konya’dan sonra Anadolu’da kurulmuş ikinci Mevlevihane bulunuyor. Restore edilerek korunmuş Mevlevihane ve karşısındaki, tarihi saat kulesi, görenlerin fotoğraf çektirmeden geçmediği iki kent simgesi olarak görülüyor. Mevlevihane’de önemli günlerde merasimler de yapılıyor. Ziyaretçilerin girebildiği Mevlevihane’de, semazenlerin gerçeğe uygun maketleri yer alıyor. Ayrıyeten Mevlevilerin kullandığı aletlerin bulunduğu bir de stant kısmı yer alıyor.
‘ÇİVİDEN ÇIKMIŞ’
Mevlevihane’de sergilenen, semazen öğretilerinde kullanılan ortasında çivi bulunan bir ahşap levha dikkat çekiyor. Semazenler kusursuz dönüşü öğrenmek için çiviyi, ayak başparmakları ile ikinci parmaklarının ortasına alıyor. Daha sonra ise sema dönüşüne başlıyor. Öğrenme sürecinde birçok öğrencinin parmakları kanlar içerisinde kalıyor. Bazen de ayak parmakları çividen kayarak yerinden çıkıyor. “Çividen çıkmak” değiminin de buradan geldiği belirtiliyor.
BUNGALOV EVLERİ
Gezilecek görülecek birçok yeri bulunan kentte Niksar, Zile ve Almus güzellikleriyle ön plana çıkıyor. Hoşluklarına rağmen yabancı turist sayısı bakımından çok geride olan Tokat’ta valilik ve belediye, bu daldan daha çok hisseye alabilmek için tanıtım çalışmalarını ağırlaştırıyor. Tokat’ın bilhassa baraj gölü ve dağlarıyla ön plana çıkan Almus ilçesi de uzak doğulu turistleri çekebilmek için çalışmalar yapıyor. Almus Gölü etrafında yapılan toplumsal tesisler, yürüyüş parkurları, şömine keyfi yapabileceğiniz, bungalov meskenleri tüm hoşluğuyla gelecek turistleri bekliyor.
DOĞA OLAĞANÜSTÜSÜNÜ KİRLETEN BALIK ÇİFTLİKLERİ
Almus gölü tüm hoşluğuna karşın kirlilik tehdidiyle de karşı karşıya kalmış durumda. Kirliğin sebebi ise gölde bulunan balık çiftlikleri. Somon üretilen bu çiftliklerden 20 ülkeye ihracat yapılıyor. Kıymetli bir gelir kalemi olmasına karşın kimyasal yemlerle gölün kirletilmesinden etraf sakinleri büyük rahatsızlık duyuyor. Almuslular gölün kurtuluşunu tabiat ve tarih turizminde görüyor. Maksatlarında ise Japon turistler var.
GÜREŞÇİLER KASABASI
Kentin, Sivas sonundaki 750 kilometrekarelik ilçesi Almus’un birçok yaylası da bulunuyor. O yaylardan biri Etraflı Kasabası’ndaki Çatak Yaylası, pak suları, yumuşak havasıyla Çatak Yaylası görülmesi gereken yerler arasında… Dağlarla çevrili olan Etraflı Kasabası klâsik sporlara olan merakıyla da biliniyor. Kasabada en yaygın spor ise güreş. Çocukların güreşçi olabilmesi için belediye değerli bir hizmet veriyor. Oluşturulan güreş okulunda öğrencilere yemek hizmeti dahi sunuluyor. Bu hoş kadaba başarılı güreşçiler yetiştirmesiyle de biliniyor.
BARAJ SORUNU
Son periyotlarda tarımda sulamayla büyüyen Etraflı Kasabası, tarım yapılan alanlarını genişletmiş durumda. Sulu tarıma geçen kasabada tek istenen ise su tutma alanlarının uygunlaştırılması. Tarım alanlarının sulanması için kasabada bulunan barajın 10 metre yükseltilmesi yetecek. Belediye Lideri Sadi Ertan’ın istediği tek şey, sulu tarıma geçilmesiyle birlikte yetersiz kalan su kaynaklarını depolayabilmek için gereken yatırımın yapılması.
BÜYÜK POTANSİYEL VAR, TURİST YOK
Danişmentliler’in başşehri Niksar’ı, Sulusaray’daki Sebastapolis Antik Kenti, Reşadiye’deki Zinav Gölü, kanyonu, kaplıcaları,Pazar ilçesindeki, 3 milyon yılda oluşmuş sarkıt, dikit ve sutunlardan oluşan 3 katlı Ballıca Mağarası, tarihi kaleleri, han ve hamamlarıyla Tokat turizim potansiyelinin çok gerisinde kalmış bir kent. Hamam kültürü, kente has konutları, binlerce yıllık geçmişi, yürüyüş parkurlarıyla turizim cennetine dönüşebilecek bu kent yabancı turist sayısı bakımında ülkemizde 66’ncı sırada yer alıyor. Tokat Valisi Numan Hatipoğlu, Orta Anadolu Kalkınma Ajansı, vilayet ilçe belediyeleriyle kentin turizmden hak ettiği hissesi almasını sağlamak için adeta seferberlik başlatmış durumda….
