Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) bilgilerine nazaran, 2022 Kasım’da araba satışları bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 37,8 artarak 59 bin 222 adete çıktı.
Otomobil satışları, 2022 Ocak-Kasım periyodunda ise geçen yıla nazaran yüzde 2,4 oranında azaldı ve 505 bin 886 adete geriledi.
ODD yetkilileri, hükümetin en önemli gelir kalemlerinden biri olan ve iç pazarın büyümesi önünde mani teşkil eden özel tüketim vergisinin (ÖTV) kademeli olarak 10 yıl içinde kaldırılmasını öngören bir planı yetkililerle paylaştı.
Yeni araç satışlarından ÖTV ve katma bedel vergisi (KDV) olmak üzere çift vergi alınan karmaşık vergi sistemine nazaran araçların fiyatı arttıkça ÖTV vergileri de artıyor.
HER 10 ARAÇTAN 9’U YÜZDE 80’LİK ÖTV DİLİMİNE GİRDİ
Yıllık enflasyon geçen ay prestijiyle yüzde 85’i bulurken, araba fiyatları uzmanların varsayımlarına nazaran yıl başından bu yana yüzde 100’den fazla arttı.
Fiyat artışları nedeniyle satılan her 10 araçtan 9’u yüzde 80’lik yüksek ÖTV dilimine girdi.
Her ne kadar ÖTV matrahları geçen hafta artırılmış olsa ve birtakım araçların ÖTV oranı düşmüş olsa da, birkaç ay içinde fiyatların artmasıyla araçların vergi yükünün tekrar eski düzeyine yükselmesi bekleniyor.
ODD: VERGİ AZALTIM PLANINI ANKARA İLE PAYLAŞTIK
ODD İdare Heyeti Lideri Ali Haydar Bozkurt, bugün düzenlenen basın toplantısında yüksek vergi yükünün yalnızca araç satışları üzerinde değil, imalat tesisi yatırımları, üreticilerin pak teknolojiye sahip araçları Türkiye’ye getirme kararları ve araç parkının giderek yaşlanması üzerinde de olumsuz tesirleri olduğuna dikkat çekti.
Araç satışlarından elde edilen ÖTV’nin bütçedeki esas gelir kalemlerinden biri olduğunu, bu nedenle bu vergiden bir anda vazgeçemeyeceğini belirten Bozkurt, vergi geliri, yatırım iştahı, üretim, ikinci el araç ihracatına yansımaları da gözeten vergi azaltım planını Ankara ile paylaştıklarını belirtti.
Dernek her ne kadar distribütörleri, yani satış tarafını temsil ediyor olsa da yurtiçi araba ekosisteminin tamamını temsil eden bir plan sunduklarını söz eden Bozkurt, “Bu işi (vergi) nereye getirmeliyiz ki bu işi dünya standartlarına çekelim; iç pazarı büyütsün, yatırım manasında Türkiye’yi öne çıkarsın. Tahlil önerisi olarak bulduğumuz şey ÖTV’yi kademeli olarak uzun vadede düşürmek. Otomotiv bölümünün stratejik yol haritasını oluşturmak ve duyurmak” dedi.
‘DEVLETİN VERGİ GELİRİ AZALMAYACAK’
Tanıtımı yapılan çalışmaya nazaran, ortalama ÖTV’nin her yıl 6 puan düşürülmesi halinde pazar büyüyeceği için devletin vergi geliri 2030’a kadar bugüne kıyasla gerilemeyecek.
Çalışmanın tesir tahliline nazaran 10 yılın sonunda, yani 2034 yılı prestijiyle araba ve hafif ticari araç pazarı, uzun yıllar ortalaması olan 800 bin adetten 2.25 milyon adete, yalnızca araba satışları ise 1.5 milyon adete yükselebilecek.
Büyüyen iç pazar üreticileri şirketleri cezbedeceği için, Türkiye’nin Avrupa ülkelerine yakın olma avantajını kullanarak sıfırdan yeni fabrika yatırımlarının yahut kapasite artırımları sayesine üretim kapasitesi yüzde 50 artışla 3 milyon adete, ihracatı ise bugünün fiyatlarıyla 30 milyar dolardan 50 milyar dolara yükselebilecek.
Üretim ve ihracattaki artış hükümetin uzun vadeli cari açığı kapatma amacına ulaşmasını, pazardaki büyüme ise vergi gelirlerinin azalmamasını sağlayacak.
‘YETKİLİLER DE GRUP KURDU, DAHA ÇOK BAŞINDAYIZ’
Bozkurt, milletlerarası üreticilerin elektrik ve yeni teknolojili araçları üretime geçerken eş vakitli olarak Çin merkezli üretimden tüketim pazarlarına yakın üretime geçtiklerine dikkat çekerek şöyle dedi:
“Avrupa’nın sanayi ve sanayisini korumak için telaşı varken, Türkiye’nin içinden geçtiği sürecin yarattığı avantajlar varken bu stratejiyi benimsemenin tam vakti. Bugün otomotiv kesiminde dönüşüm sürecini yaşıyoruz. Bugün o gün, bunu 10 yıl sonra yaparsanız atı alan Üsküdar’ı geçmiş olur.”
Yetkililerin sundukları teklife ilgi duyduğunu söz ederek, “Çok yeni paylaşıldı. ‘Bu üzerinde çalışmaya kıymet bir çalışma olmuş’ dediler, onlar da kendi ünitelerinden bir grup kurdular. Bu işten çıkış senaryosunu bulmaya çalışan bildiğimiz kadarıyla birinci plan. Daha çalışmaların çok başlarındayız, göreceğiz” diyen Bozkurt, yetkililerin reaksiyonları hakkında öteki bilgi vermedi.
PAZAR KASIM AYINDA YÜZDE 36,7 BÜYÜDÜ
Toplantıda ayrıyeten 2022 Kasım ayı yurtiçi satış bilgileri de paylaşıldı.
Buna nazaran, kasım ayında araba ve hafif ticari araç pazarı yüzde 36,7 artışla 82 bin 311 adete tırmanırken, 2022 Ocak-Kasım ayında satışlar geçen yılın yüzde 1 altında kalarak 668 bin 63 adet oldu.
ODD’nin iddialarına nazaran, araba ve hafif ticari araç pazarının yılı 725 bin-775 bin ortasında, ağır ticari aracı da kapsayan toplam pazarın ise yılı 750 bin-800 bin adet aralığında tamamlaması bekleniyor.
Hafif araç pazarı geçen yıl yaklaşık 737 bin adet, toplam pazar 773 bin adet olarak gerçekleşmişti.
Kurumun varsayımlarına nazaran otomotiv ana sanayi üretiminin yılını 1.38 milyon ile 1.47 milyon adet ortasında, ihracatın ise 1.04 milyon ile 1.1 milyon adet ortasında tamamlayacağı öngörüldü.
Bozkurt, geçen yıl ve bu yıl araba pazarında hakim olan bulunurluk sorunun gelecek yılın başında da devam edeceğini iddia ettiğini belirtti. (REUTERS)
