[ad_1]
Suriye iç savaşı, tarihteki en büyük mülteci akınlarından biriyle sonuçlandı. Savaş sonrası 5,6 milyon Suriyelinin yüzde 65’i (3,6 milyon) Türkiye’ye göç etti. Türkiye’de kayıt altına alınmış süreksiz muhafaza statüsündeki Suriyeli sayısı İçişleri Bakanlığı Göç Yönetimi Başkanlığı bilgilerine nazaran 3 milyon 158 bin.
EN ÇOK SURİYELİ İSTANBUL’DA
Suriyelilerin yüzde 70’inden fazlası bayan ve çocuklardan oluşuyor. Yaş ortalamaları ise 22. En çok Suriyeli İstanbul’da yaşıyor. 530 bin Suriyelinin yaşadığı İstanbul’u sırasıyla 428 bin Suriyelinin yaşadığı Gaziantep, 285 binle Şanlıurfa takip ediyor. Hatay ve Adana da süreksiz muhafaza kapsamındaki Suriyelilerin en çok tercih ettiği vilayetlerden.
Geçici müdafaayla Türkiye’de olan Suriyelilerin sayısı 3 milyon 158 bin olarak kaydedilse de kayıtsız, kaçak olarak Türkiye’de yaşayanlar da var. Tam sayı bilinmemekle birlikte birçok bireye nazaran açıklananın iki katı kadar Suriyeli, Türkiye’de bulunuyor.
“YARDIM YALNIZCA KIZILAY’DAN ”
Sığınmacı belgesinin ikinci kısmında Suriyelilerin yaşadığı mahallelere girdik. 6 yıldır Tarlabaşı’nda yaşayan Muhammed Gines, Halep’teki meskenlerine roket düşmesinden sonra tüm ailesini kaybeden ve Türkiye’ye gelen Suriyelilerden biri. En değerli sorununun iş bulamamak olduğunu belirten Gines, “Arıyorum lakin kimse kabul etmiyor beni. Harçlık için çalışmak istiyorum. Bu kadar. Fazla para istemiyorum yani” dedi. Devletin bir kurumunun para verip vermediğini sorduğumuzda ise karşılığı şu oldu: “Yok vermiyor. Yalnızca Kızılay’dan takviye alıyoruz.”
Gitmek istiyordum geç kaldım
Sufuk ise tezgahtarlık yapıyor. 2013’ten beri İstanbul’da. Kurtuluş’ta yaşıyor. Sufuk, bilhassa ırkçılıktan şikayet etti: “Irkçılık var, yaşadık mı yaşadık. Düzgün beşerler var makus de var. Bizde de var sizde de var.”
Sufuk, minimum fiyatla çalışıyor. Fazla satış yaptığında prim alıyor. Suriye’de petrol mühendisliği okuyordu ancak burada üniversiteye devam edemedi: “Burada mühendislik okumak için 3 bin dolar alıyorlar. Yapamadım. Nasıl yaşayacaksın, ne yiyeceksin? Yapamadım sonuçta.”
Sufuk, Avrupa’ya gitmek istediğini ama bunun için de geç kaldığını düşünüyor.
BATI ÖVÜYOR, VATANDAŞ TEPKİLİ
Suriyeliler Aksaray, Esenyurt, Beyoğlu birçok yerde de restoran, market üzere işletmeler açmış durumda. Süreksiz değil artık bu mahallelerde kalıcılar.
Batı da Erdoğan’ın göç siyaseti ve geri kabul muahedesini övgüyle karşılıyor. Son olarak Macaristan Başbakanı Viktor Orban, “Erdoğan Avrupa kıtasını kurtardı” tabirlerini kullanmıştı. Batı, Erdoğan’ı övüyor ancak vatandaşlar duruma reaksiyonlu.
Aksaray’da mikrofon uzattığımız Fesih Oduncu, bilhassa bu bölgede kendilerinin yabancı kaldığını belirterek “Onlar burayı işgal etmiş üzere. Şu anda Aksaray bölgesi onlarda. Biz yabancı kaldık. Gönderilmeliler bence. Benim insanlarım burada aç perişan gezerken her tarafı aldılar” dedi.
“TÜRKLERİN DÜKKANI KALMADI”
Aksaray’da yaşayan Bahadır Kabakçı “Şu an burası küçük Arabistan gibi” tabirlerini kullandı. “Bizim kültürümüz farklı, onların kültürü farklı” diyen Kabakçı, “Durumu görüyorsunuz Türk dükkan bile kalmadı. Otelleri bile Araplar almış. Gönderiyoruz diyorlar lakin İstanbul’dan alıyorlar Antep’e götürüyorlar, Mardin’e götürüyorlar. Onlar da geri geliyorlar” diye konuştu. Kabakçı, “Kiraları da bu durum arttırıyor. Aslında ekonomik durumumuz belli” dedi.
İstanbul Valiliği, geçen yıl ekim ayında bir açıklama yapmış, İstanbul ili dışında kayıtlı olmasına karşın İstanbul’da ikamet eden süreksiz müdafaa kapsamındaki Suriyelilere müddet tanımıştı. Eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da benzeri bir uygulamayı 2019’da yapmıştı. Lakin Suriyeliler kayıtlı oldukları vilayetlere gitse de İstanbul’a dönebiliyorlar.
“İKTİDAR BUNUN FARKINA VARACAK”
Bir vatandaş, motokuryelerin bile Suriyeli olduğuna değinirken Kadri Yürek şunları söyledi: “Bence bir an evvel onları göndermeleri lazım. Zira gidip bir mesken kiralıyoruz, konut bulamıyoruz onların yüzünden. Bir emlakçıya giriyoruz en az 20-30 tane yabancı var, konut istiyorlar. Gönderseler çok hoş olur. Adım atılmıyor. Hastaneye gidiyorsun hepsi onlar. Olsunlar lakin bir yere kadar.”
Ali Şahin de “Mültecilerden bıkmışız artık yapacak bir şey yok” dedi ve şöyle devam etti: Yapılan büyük yanlış. Birinci sandıkta halk şuurluysa iktidar bunun farkına varacak. Her tarafta varlar artık.
SAMİR HAFEZ: ÜNİVERSİTELERDE 58 BİN SURİYELİ OKUYOR
Suriye Türkmen Meclisi eski Kurucu Lideri Samir Hafez ile de konuştuk. Hafez, yaş büyüdükçe Türkçe öğrenme ve entegrasyonun zorlaştığını söyledi: “10-15 yaşındakiler Türkçe’ye epey hakim. Çocuklar birbiriyle yalnızca Türkçe konuşuyor. Yalnızca meskende, babalarıyla Arapça konuşuyorlar. Kimilerini Türklerden ayıramıyorum bile. 25 yaşından sonrakiler zorlanıyor doğal ki. 50 yaşından sonra çok çok güç. O yaştakiler markete çocuklarıyla gidiyorlar. Öğrenme imkanları yok. Türkiye’de onlara ücretsiz bir eğitim verilmedi. Yeni kuşak artık Suriye’deki düşünceyi yalnızca babalarından duyuyor. Büsbütün entegre olmuş durumdalar. Kaygıları de üniversite, okul ve iş. Türklerle birebir aslında. Eğitimsiz gelenler ise külfetli. Örneğin 10 yaşında gelmiş, Türkiye’de bir yerde okuyamamış olanların irtibatı de çok zayıf oluyor. Şu anda 58 bin Suriyeli üniversitelerde okuyor. Geçen sene bu sayı 19 bindi. Suriyeli gençlerin en büyük derdi üniversite paralarını ödeyememek.”
BiNLERCE TUBERKULOZ HASTASI VAR
Tarlabaşı’nda sığınmacılara ve kimsesizlere yardım eden Mehmet Yeralan ise bilhassa sıhhat konusunda kahır çektiklerini lisana getirdi:
“Sağlıktan sonra da en büyük meseleler ortasında lisan sorunu geliyor. Vakıf üzerinden tedavilerini yaptırmaya çalışıyoruz. Lakin binlerce tüberküloz hastası götürdük. Kimisini kaybettik. Burada bir dayanışma ağı geliştirdik.”
Yeralan, yakalanma sayılarının çok arttığını belirterek “Artık konutundan çıkamayanlar var. Mesela bir örnek söyleyeyim, anneyi yakalayıp göndermişler bebek burada kalmış. Ülkemize alıyorsak o vakit sahip çıkacağız” dedi.
İsmini paylaşmayan öteki bir Suriyeli bayan ise midyecilik yapıyor. Günlük 300 lira aldığını belirten Suriyeli, “Dil bilmediğim için eşimi hastanede tedavi ettiremiyorum. 10 bin lira kira ödüyorum. Yaşamak çok zor” diye konuştu.
Suriyeli,Yaş,Türk,Onlar,Türkiye’de,Durum,İstanbul’da,Sadece,Geçici,Artık,Üniversite
Haber Kaynak : Sözcü
[ad_2]
