Venezuela’da Nicolas Maduro hükümeti ile muhalefet ortasındaki müzakerelerin Meksika’da yine başlamasının akabinde ABD, petrol şirketi Chevron’a Venezuela’da petrol üretimine devam edebilmesi için yetki verdi.
Anlaşma kapsamında Venezuela’nın ulusal petrol şirketi PDVSA, petrol satışlarından kâr elde etmeyecek ve gelirler Chevron’a olan borçları ödemek için kullanılacak.
Petrol yaptırımlarının gevşetilmesi, Washington’un Venezuela hükümetine karşı halinde büyük bir değişiklik yaptığı manasına gelirken bu gelişmede Rus güç eserlerine dönük kısıtlamaların yarattığı sonuçlar tesirli oldu.
MUHALEFET VE HÜKÜMET MASADA
Dün Venezuela hükümeti ve muhalefetin temsilcileri Meksika’da bir yıl evvel askıya alınan siyasi müzakerelere geri döndü. Taraflar, altyapı ve eğitim için yurtdışında dondurulmuş Venezuela fonlarını hür bırakmayı amaçlayan 3 milyar dolarlık bir insani yardım muahedesi imzaladı.
Aynı dakikalarda ise ABD Hazine Bakanlığı Venezuela’ya dönük petrol yaptırımlarını hafiflettiğini duyurdu. Hazine yaptığı açıklamada, “Bu hareket, ABD’nin Venezuela halkının acılarını hafifleten ve demokrasinin onarımını destekleyen somut adımlara dayalı olarak yaptırımları hafifletme istikametindeki uzun müddettir devam eden siyasetini yansıtıyor” dedi.
DURUM DEĞİŞEBİLİR
Dün gazetecilere brifing veren üst seviye bir ABD idaresi yetkilisi, “Maduro rejimi âlâ niyetle müzakere etmez yahut taahhütlerini yerine getirmezse” altı aylık lisansın değişebileceğini söyledi.
Yetkili bu atakla birlikte Venezuela petrolünün karaborsadan ‘şeffaf, legal kanallara’ kayacağını belirtti. Yetkili, bu kararın global petrol piyasalarında yaşanan sıkıntılar nedeniyle alındığı tezlerini yalanladı ve bu atağın fiyatları etkilemeyeceğini söyledi.
YAPTIRIMLAR NEDENİYLE ÜRETİM DÜŞMÜŞTÜ
Venezuela dünyanın kanıtlanmış en büyük petrol rezervlerine sahip ülke pozisyonunda bulunuyor. Ülke bir vakitler günde 3 milyon varilden fazla petrol üretiyordu. Lakin yıllarca ülkede yaşanan problemler ve ABD yaptırımlarından sonra bugün üretim günde 1 milyon varilin çok altında.
Houston merkezli Baker Enstitüsü’nde Venezuelalı bir güç siyaseti uzmanı olan Francisco Monaldi, Chevron’un üretiminin birkaç ay içinde günde 50 bin varilden 100 bin varile çıkabileceğini belirtti.
NE OLDU?
ABD daha evvel Nicolas Maduro’yu başkanlık koltuğundan indirmeye çalışmış, 2019’da seçimlerin hileli olduğunu ileri sürerek muhalefet önderi Juan Guaidó’yu ülkenin önderi olarak tanımıştı.
Donald Trump idaresinin Venezuela’ya uyguladığı yaptırımlar kapsamında Chevron’un ham petrol ihraç etmesine yahut operasyonlarını genişletmesine müsaade verilmezken sadece Venezuela’daki varlıklarını müdafaasına müsaade verildi.
Caracas hükümeti ile muhalefet ortasındaki görüşmelerse Eylül 2021’de başladı. Lakin Maduro hükümeti Alex Saab’ın kara para aklama suçlamasıyla ABD’ye iade edilmesinin akabinde sırf bir ay sonra görüşmelerden çekildi.
Diğer yandan Rusya-Ukrayna savaşının akabinde ham petrol piyasasında yaşanan artış ABD petrol fiyatlarını bu yılın başlarında rekor bir düzeye yükseltmiş ve son 40 yılın en yüksek enflasyonunu körüklemişti.
Joe Biden idaresi ise bu yıl Rusya-Ukrayna savaşının akabinde petrol fiyatlarındaki artışla uğraş etmek için Rus gücüne alternatifler aramaya başlamıştı. Böylelikle Veneuzela petrolüne dönük gereksinim ABD’nin yaptırımları kaldırmasına vesile oldu.
