[ad_1]
Hamit VAROL
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) tarafından geçtiğimiz cuma günü düzenlenen merasimle 2022 yılında 196 ülkeye ihracat gerçekleştiren 16 bin ihracatçıdan bölge ve ülke iktisadına en fazla katkı sağlayan 100 firmaya ödül verildi. Ödül sonrası bir küme gazeteciyle bir ortaya gelen GAİB Koordinatör Lideri Ahmet Fikret Kileci, dünya ve Türkiye’nin savaş ve resesyonlar nedeniyle sıkıntı bir devirde geçtiğinin altını çizdi.
“Kolay para kazanma periyodu bitti”
Türkiye’de bundan sonra kolay para kazanma devrinin sona erdiğini aktaran Kileci şunları söyledi: “Türkiye’de olabildiğince küçülmemiz lazım. 3-4 yıl evvel bir endüstricinin finansal tabloları hiç güzel değildi.
İçinden geçtiğimiz süreç, daralma, sıkılaşma farkında olmadan birçok firmanın finansal tablolarını çok âlâ hale getirdi. 2 yıl boyunca kimse rahat dövizle borçlanamadı. Münasebetiyle döviz borçluluğu oranı çok azaldı. Bunun karşılığında TL bedel kazandığı için matematik zıdda çalıştı ve bilançolar düzeldi.
Daha tasarruflu işler yapacağız, muhakkak bir süreci geçireceğiz. Sonra da yeni periyoda uygun, sürdürülebilir, doğayı kirletmeyen daha rasyonel modellerle üretimi sürdüreceğiz. Akıllı adam bu hesapları yapıyor.” Bu türlü bir devirde iktisat idaresi tarafından atılan adımları olumlu bulan Kileci, iktisat idaresine sahip çıkılması gerektiğini kaydetti. Kileci, “Benim tek kaygım şu; uyguladığımız sistemi, prosedürü her türlü diretmeye karşın devam ettirmeliyiz.
Neyi kastediyorum? Merkez Bankası kararları, sıkılaştırma siyasetleri üzere alınan kararları kastediyorum. Mahalle baskısına karşı koyup sabretmemiz, baht tanımamız lazım. İktisat takımlarına güvenmemiz lazım. Eksikleri yok mudur, vardır. Baht tanımak, desteklemek lazım. Denetim ederek, takip ederek, yıkıcı değil yapan tenkitler yapmak lazım. Zira yapıp yıktıkça daha büyük ziyanlar görüyoruz” tabirlerini kullandı.
“Kapasite fazlası kesime teşvik verilmesin”
Tekstile getirilen ek gümrük vergisiyle ilgili değerlendirmelerde de bulunan Kileci, “Polisiye önlemlerle, gümrükleri artırmakla bu iş olmaz. Bu ülkenin önemli manada envanteri çıkarılmalı. Sanayi, makine, beşeri sermayenin envanteri olmalı.
Elimizde ne olduğunu bileceğiz ki gereksinimlerimizi ona nazaran belirleyelim. Mesela son yapılan yatırımlarla iplikte kapasite yüzde 25-30 daha arttı. Şu anda Türkiye’de 60 ünite dokumacılık yatırımına gereksinim varken, 100 ünitelik yatırıma müsaade verildi. Bizce gereksinimler belirlenip ona nazaran teşvikler verilmeli. Kapasite fazlası olan işlere teşvik verilmesine karşıyız” formunda konuştu. Kaynakları hakikat kullanmak gerektiğini belirten Kileci, yüksek faizler nedeniyle dünyada finansmana erişimin zorlaştığını kayetti.
Kileci, “Dünyada faizler yüzde 7’lere çıktı. Adamlar bu oranlara şaşırıyor. Bu yüzden dünyada kaynağa ulaşmak suya ulaşmaktan daha güç. Bu türlü bir periyotta ucuz eser yerine katma bedeli yüksek eser üretmeliyiz. Eser çeşitliliği kıymetli. Şu anda icraata geçmenin tam vakti. Bu türlü bir fırsat her vakit elimize geçmez” halinde konuştu.
“Asgari fiyatı belirlerken yumurtaya da bakılmalı”
2024 yılı için belirlenecek taban fiyata değinen Kileci, kendilerinin her hangi bir sayı vermeyeceğini söyledi. Kileci kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bu işin bir hesaplama yolu var; faiz, enflasyon, kur… Bunlara bağlı olarak artan eksilen, insanların yaşaması için gerekli olan bir maaş var. Mesela taban fiyatı belirlerken yumurta fiyatlarına da bakılmalı. Yıllardır takip edilen bedeller var. Yalnızca dövizin, altının fiyatı falan değil. Yumurta fiyatı vardır, ekmeğin fiyatı vardır.”
“Azerbaycan yüksek vergi alıyor, nerede kardeşlik?”
GAİB Lideri Ahmet Fikret Kileci, Türkiye-Basra Körfezi Kalkınma Yolu Projesi ve Çin’in Jenerasyon Yol Projesi’nin Türkiye’nin menfaatine olacağını söyledi. Kileci, “Yeni çizgiler, yeni yollar katiyetle Türkiye’nin menfaatinedir. Ortadoğu’da güvenlik sorunu, üstte da ülkelerin menfaat çıkarları var. Bunların en başında da Azerbaycan geliyor.
Kardeş ülke Azerbaycan’a her şeyimizi açıyoruz. Lakin o bölgede bize en yüksek vergiyi uygulayan ülke Azerbaycan’dır. Biz halı kentiyiz, Azerbaycan bize yüzde 15 vergi uyguluyor, biz onun halısına yüzde 7 vergi uyguluyoruz. Rakibim Özbek’e sıfır vergi uyguluyor. Hani nerde kardeşlik?” dedi.
“Bölgenin toparlanması en az 10 yıl sürecek”
Ahmet Fikret Kileci, zelzele kardeşlik?” yüzünden bölgeden taşınan tesis olmadığını, lakin işini devam ettirmek istemeyenlerin yeni fabrika kurmadığını kaydetti.
Büyük markaların ve fason üretim yapanların bölgeyi terk ettiğini söz eden Kileci, sarsıntı bölgesindeki nitelikli elemanların öbür bölgelere götürülmesinden şikayet etti. Kileci, “Vasıfsız eleman konusunda da tahlil bulmak gerekiyor. Devletin bir halde onları müdafaaya alması lazım. Bu işin yani zelzelenin tesirlerini başımızdan salmamız en az 10 yıl sürer” dedi.
Geçen yıl bölgeden 12,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildiğini hatırlatan Kileci, “İlk 10 ay prestijiyle yüzde 5 gerideyiz. Büyük bir zelzele atlattık. Savaşlar da etkiledi. Bu bölgede geçen yılki sayıları yakalarsak büyük muvaffakiyet olur. Bir fazlası üstün muvaffakiyettir. Sarsıntı yüzünden bu bölgede 1-1,5 ay hiçbir makine çalışmadı. Kimse kusura bakmasın” dedi. alması lazım.
Bu işin yani zelzelenin tesirlerini başımızdan salmamız en az 10 yıl sürer” dedi. Geçen yıl bölgeden 12,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildiğini hatırlatan Kileci, “İlk 10 ay prestijiyle yüzde 5 gerideyiz. Büyük bir zelzele atlattık. Savaşlar da etkiledi. Bu bölgede geçen yılki sayıları yakalarsak büyük muvaffakiyet olur. Bir fazlası harika muvaffakiyettir. Sarsıntı yüzünden bu bölgede 1-1,5 ay hiçbir makine çalışmadı. Kimse kusura bakmasın” dedi.
İş Dünyası
HABER İÇERİĞİ : Dünya
[ad_2]
