[ad_1]
Emtia piyasasında geçen ay belirsizliklerin öne çıkmasıyla dalgalı bir seyir görüldü. Tarım kümesinde ise üretime yönelik faktörler tesirli oldu.
İsrail-Filistin çatışması kaynaklı gelişmeler, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz oranlarını uzun bir müddet yüksek tutacağına yönelik öngörüler geçen ay emtia yatırımcısının odağında yer aldı.
Analistler, üretim varsayımları, dolara olan talebin artması ve bilhassa Çin kaynaklı tasaların devam etmesinin de emtia piyasasında eser bazlı ayrışmaların öne çıkmasına neden olduğunu belirtti.
İsrail-Filistin çatışmasının genişleyebileceği telaşı altına talebi artırdı
Geçen ay bedelli metallerde paladyum haricinde üst taraflı bir seyir görüldü.
Ekim ayında fiyatlar altında yüzde 7,3, gümüşte yüzde 3 ve platinde yüzde 3,1 artarken, paladyumda ise yüzde 10,1 geriledi. 9 Ekim haftasında altının ons fiyatı, İsrail-Filistin çatışmasının tesiriyle yüzde 5,47 yükselerek 7 ayın en yüksek haftalık yararına ulaştı.
İsrail-Filistin çatışmasının daha geniş bir alana yayılabileceği kaygısı inançlı liman varlıklara talebi artırdı.
Para siyasetlerine ait belirsizliklere rağmen kimi Fed üyelerinin “güvercin” telaffuzları ve geçen ay ABD 10 yıllık tahvil faizinin 4,53 düzeylerine kadar gerilemesi de altını üst taraflı etkileyen kıymetli faktörler ortasında yer aldı.
Otomobillerdeki katalitik konvertör üretiminde kullanılan paladyumda ise elektrikli araçlara talebin artmasıyla olağan arabalara olan talebin düşebileceğine yönelik varsayımlardan kaynaklanan talep tasaları öne çıktı.
Baz metallerde ise düşüş eğilimi hakim oldu. 3,50 dolarla Kasım 2022’den bu yana en düşük seviyeyi test eden bakır fiyatları ekim ayını yüzde 2,6 düşüşle tamamladı. Bu devirde, fiyatlar kuşunda yüzde 2,9, alüminyumda yüzde 1, nikelde yüzde 4 azalırken, çinkoda yüzde 0,5 artış kaydetti.
Baz metallerde de bilhassa Asya’da devam eden ekonomik aktiviteye ait telaşlarla geçen ay bedel kayıpları kelam konusu oldu. Çin hükümetinin ekonomiyi destekleyici adımları baz metaller için kâfi olamadı.
Zayıf global talep, yatırımcıların bakır da dahil olmak üzere endüstriyel metallere yönelik hassaslığının yanı sıra fiyatlar üzerinde de baskı oluşturdu. Güçlü dolar da baz metalleri olumsuz etkiledi.
Küresel ekonomik zorluklar, Çin’den gelen zayıf talep ve ABD’nin yenilenebilir güç teşebbüslerindeki gecikme, bilhassa bakır fiyatlarını baskıladı.
Çin’de yerli demir dışı metal sanayisi için bir danışmanlık, araştırma, bilgi ve bilgi merkezi olarak faaliyet gösteren, devlete ilişkin bir anonim şirket olan Antaike, Çin’in rafine bakır piyasasının bilhassa zayıf yurt dışı talep nedeniyle 2023’te yaklaşık 340 bin ton fazla verebileceğini bildirdi.
Dünyanın en büyük bakır üreticilerinden Rio Tinto’nun 3. çeyrekte üretiminin beklentileri aşması da bakır fiyatları üzerinde baskıyı artırdı.
Bakırda arz fazlası olabileceğine yönelik kelam konusu öngörüler de fiyatlarda aşağı taraflı bir hareket görülmesine yol açtı.
Analistler, bakırın geniş kullanım alanı nedeniyle piyasalarda ekonomik aktiviteye yönelik sinyallerinin kıymetli olduğunu kaydederek, kelam konusu kıymet kaybında artan arzın kıymetli rol oynamasına rağmen dünya genelinde yavaşlayan ekonomik aktivitenin bakırdaki düşüş eğiliminde tesirli olduğunu aktardı.
Nikel piyasasında, devam eden arz ziyadesiyle kıymet kayıpları görüldü.
Brent petrolde kayıplar yüzde 7’yi aştı
Enerji kümesinde ise geçen ay karışık bir seyir gözlemlendi.
Ekim ayını Brent petrol yüzde 7,2 kayıpla, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gaz ise yüzde 19,3 yararla tamamladı.
İsrail ile Filistin ortasındaki çatışmaların Orta Doğu’da tansiyonu yükseltmesinin global petrol arzını olumsuz etkileyeceği tasalarına rağmen ekonomik aktiviteye ait kaygılar Brent petrolde daha ağır bastı. Analistler, Suudi Arabistan ve Rusya’nın temmuz prestijiyle uyguladıkları istekli petrol üretimi kesintilerini yıl sonuna kadar sürdüreceklerini yinelemelerine karşın dünya genelinde ekonomik aktivitedeki yavaşlama belirtilerinin ve ABD’de petrol stoklarının artış göstermesinin petrol fiyatlarında sert düşüşe neden olduğunu söyledi.
ABD idaresi, Venezuela’da hükümetin muhalefet ile seçimlerin 2024’te yapılması konusunda muahedeye varmasının akabinde ülkenin petrol, doğal gaz ve altın kesimlerine yönelik uyguladığı kimi yaptırımları askıya alması da Brent petrolün düşüşünde tesirli oldu.
Avrupa’da ekonomik faaliyetlerdeki zayıflık da Brent petrolün bedel kaybetmesinde kıymetli rol oynadı.
Arza ait zahmetlerle doğal gaz fiyatlarında sert yükselişler kelam konusu oldu. ABD’li güç şirketi Chevron, İsrail ile Filistin ortasındaki çatışmalar nedeniyle İsrail’in talebi üzerine Doğu Akdeniz’deki Tamar doğal gaz alanında üretimi durdurduğunu açıklamıştı.
Söz konusu gelişmeye ek olarak Finlandiya ile Estonya ortasındaki Balticconnector boru çizgisinin 8 Ekim’deki olağan dışı basınç düşüşü nedeniyle kapatılması da doğal gaz fiyatlarını üst istikametli etkiledi. Çizginin tamiratının en az 5 ay süreceği bildirildi.
ABD’de hava sıcaklıklarının düşeceğine ve doğal gaz talebinin artacağına yönelik beklentiler de doğal gaz fiyatlarının artmasına neden oldu.
Tarım tarafında pamuk ve pirinç haricinde yükseliş eğilimi görüldü
Tarım tarafında geçen ay pamuk ve pirinç haricinde yükseliş eğilimi görüldü.
Ekim ayında Chicago Ticaret Borsası’nda süreç gören eserlerde fiyatlar buğdayda yüzde 2,7, mısırda yüzde 0,4, soya fasulyesinde yüzde 2,8 paha kazanırken, pirinçte ise yüzde 1,4 kıymet kaybetti.
Dünya buğday üretim iddialarındaki düşüş ve Orta Doğu’da tansiyonun tırmanmasıyla tedarik zincirine yönelik tasalar, buğday fiyatlarında yükselişe neden oldu.
Tedarik zincirine yönelik kaygılar mısır fiyatlarının da artmasına neden oldu.
Soya fasulyesi fiyatları, ABD Tarım Bakanlığının (USDA) soya fasulyesi hasadına ait görünümüne ait öngörülerini düşürmesiyle yükseliş kaydetti.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de süreç gören eserlerde fiyatlar pamukta yüzde 6,8 azalırken, kahvede yüzde 14,5, şekerde yüzde 2,3, kakaoda yüzde 11,7 artış kaydetti.
Üretim iddialarındaki düşüşle kahvede sert yükselişler görüldü. Endonezya Kahve İhracatçıları ve Sanayileri Birliği, yerli kahve üretiminin geçen yıl rapor edilen 12 milyon torbadan 2023’te 8,5-9 milyon torbaya düşmesini bekliyor. Üretim iddialarındaki düşüşün büyük ölçüde mahsul hasadını etkileyen olumsuz hava şartlarından kaynaklandığı belirtiliyor.
Öte yandan kahve piyasasında ise yeni dönemde üretim açığı olacağına yönelik beklentiler, fiyatlarda yükselişler yaşanmasına neden oldu.
Uluslararası Kahve Tertibi (ICO), 2022/23 döneminde 7,3 milyon torba üretim açığı olacağı öngörüsünde bulundu.
Şeker piyasasında yeni dönem için üretim açığı olacağına yönelik beklentiler, fiyatlarda artışa neden oldu. El Nino hava akımının Asya’da şeker üretimini düşüreceğine yönelik kaygılar şeker fiyatlarında yükselişi tetikledi.
Kakao fiyatlarındaki yükselişte, talebin güzelleşmeye işaret ettiği bir periyotta, önde gelen kakao üreticilerinin Fildişi Kıyısı ve Gana’da yetiştirilen mahsulün kâfi olmayacağına yönelik öngörüler tesirli oldu.
Avrupa’da kakao talebinin artacağına yönelik beklentiler de kakao fiyatlarını destekledi.
Fildişi Kıyısı’nda bulunan Profesyonel Kahve ve Kakao İhracatçıları Kümesi (GEPEX), üçüncü çeyrekteki kakao sürece sürecinin bir evvelki yıla nazaran yüzde 7 artışla 183 bin 731 metrik ton olduğunu bildirdi. Kelam konusu gelişme de kakaoya olan talebi ortaya koydu.
Pamuktaki kıymet kaybında ise dolara olan talebin artması ve Çin iktisadına yönelik kaygılar tesirli oldu.
Finans > Emtia
HABER İÇERİĞİ : Dünya
[ad_2]
