[ad_1]
Günümüzde bulaşıcı olmayan global bir salgın hastalık olarak nitelendirilen diyabet, yetişkinlerin yanı sıra çocuklarda da çok yaygın görülüyor. Uzmanlar diyabetin oluşmasında, pankreasta insülin üreten hücrelerin hasar görmesine neden olan genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığını belirtiyor.
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ferit Kerim Küçükler
Çevresel faktörlerin değiştirilebilir risk faktörleri olduğuna dikkat çeken Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ferit Kerim Küçükler, kalp damar hastalıkları, böbrek yetmezliği, depresyon, görme ve uzuv kayıpları üzere değerli sıhhat problemlerine yol açabilen diyabete karşı tekliflerini şöyle sıraladı:
HASTALIK BAZEN GENETİK OLABİLİR
Genetik nedenler sebebiyle birtakım ailelerde diyabete daha sık rastlanır ve bu risk faktörünü değiştirmek mümkün değildir. Çevresel faktörler olarak viral enfeksiyonlar, 6 aydan evvel inek sütü kullanılması ve vitamin D eksikliği üzere faktörleri sayabiliriz. Çevresel faktörler değiştirilebilir risk faktörleridir ve bu nedenle düzgün bilinmeleri kıymetlidir. Diyabet gelişimi için pek çok risk faktörü vardır. Risk faktörlerinin düzgün tanınması diyabet tanısı konulması için geçen süreyi kısaltmak için çok kıymetlidir. Zira diyabeti olan her iki hastadan biri şimdi bunu bilmemektedir.
RİSK FAKTÖRLERİNİ DÜZGÜN TANIYIN
Diyabetik risk faktörlerinin kimileri obezite, hipertansiyon, sigara, hareketsiz ömür, düşük doğum tartısı, iri bebek doğurma hikayesi, polikistik over sendromu, uykusuzluktur. Obezite, insülin direncini artırarak diyabet riskini artırır. Diyabetik erişkinlerin yaklaşık yüzde 80’i fazla kilolu yahut obezdir. Anne yahut babasında diyabet olan bir şahısta risk 2-3 kat artmaktadır. Hareketsiz ömür şekli, örneğin uzun mühlet televizyon seyretmenin diyabet riskini artırdığı bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir. Sigara, karın yağlanmasını ve insülin direncini artırabilir. Günde 6 saatten az uyumak diyabet gelişimi için bir risk faktörüdür. Son yıllarda diyabet sıklığının artışının en kıymetli nedenleri hareketsiz ömür ve fast food beslenme biçimidir. Yiyeceğe kolay ulaşma ve bu yiyeceklerin (ve içeceklerin) genelde yüksek kalorili ve besinsel olarak kalitesiz olması büyük bir problemdir. Çocukların ekran başında geçirdikleri mühletlerin artmasına paralel olarak artan obezite nedeniyle artık diyabet çocuklarımızı da tehdit eder hale gelmiştir. Çağdaş hayatla birlikte hayatımıza giren kimyasal hususlar yani bir öbür ismiyle endokrin bozucular (plastikler, kozmetikler, besin katkı unsurları, haşere-böcek öldürücüleri gibi) diyabet gelişme riskini artırmaktadır.
YAŞAM BİÇİMİNİZDE KESİNLİKLE KALICI DEĞİŞİKLİKLER YAPIN
Diyabetin gelişimi önlenebilir yahut yavaşlatılabilir. Burada ilaçlardan çok ömür biçiminde yapılacak kalıcı değişiklikler değerli rol oynar. Bu nedenle bir beslenme modelini benimseyip ömür uzunluğu uygulamak, süreksiz müddetle yapılan fantastik isimli diyetlerden çok daha fazla fayda sağlayacaktır. Akdeniz tipi beslenme, diyabet ve kalp sıhhati için bilimsel olarak ispat edilmiş en yararlı beslenme biçimlerindendir. Zeytinyağı, tam tahıllar, taze zerzevat ve meyveler, balık tüketimi epey yararlıdır. Beyaz ekmek üzere unlu besinler, paketlenmiş ve işlenmiş eserler, tatlandırıcılı ve asitli içecekler bilhassa uzak durmamız gereken besinlerdir. Günlük tertipli olarak yapılacak aktiviteler kan şekerini düzenlemek için çok değerlidir. Her gün 30 dakika orta tempoda yapılacak yürüyüşler ve 10-15 dakikalık daha ağır antrenmanlar, insülin direncini azaltmakta yararlıdır. Diyabet gelişimini engellemek için vereceğimiz ilaçlar olmakla birlikte, her vakit ömür stili değişikliğini uygulamayı tavsiye ederim. Özetle diyabet, açlık-tokluk kan şekeri ile insülin ölçümü ve hemoglobin A1c (HbA1c) testi üzere kolay incelemelerle yolun en başında fark edilebilir. Fazla kiloların verilmesi, sağlıklı beslenme alışkanlıklarının sürdürülmesi ve tertipli aktivitenin bir hayat usulü haline getirilmesiyle de diyabet gelişiminin önüne geçilebilir.
Diyabet,Yaşam,Risk,Önemli,Tarzı,İnsülin,Hastalık,Gelişimi,Beslenme,Faktörler
Haber Kaynak : Sözcü
[ad_2]
