[ad_1]
AKP hükümeti periyodunda Türkiye, emekçi hakları için karnesi en makus olan ülkeler ortasına yerleşirken bu durum uzun çalışma saatleri, düşük fiyatlar ve makus çalışma şartlarının yanı sıra sendikal haklara da yansıdı.
Çalışma Bakanlığı datalarına bakıldığında Türkiye’de kayıtlı personellerin yüzde 85’nin sendikasız çalışırken yüzlerce sendika işkolu barajı yüzünden toplu mukavele imzalayamıyor.
AKP’nin iktidara gelmesinin akabinde Ocak 2003’te 4 milyon 686 bin 618 kayıtlı personelden 2 milyon 717 bin 326 emekçinin sendika üyeliği bulunuyordu. Bir öteki değişle sendikaya üyelik oranı yüzde 58’di. Ortadan geçen 20 yılda bu oran dramatik bir biçimde düşerek yüzde 15’e kadar geriledi.
ÇALIŞANLARIN EZİCİ ÇOĞUNLUĞU SENDİKASIZ
Türkiye genelinde 2 milyon 858 bin 424 memurdan 2 milyon 130 bin 644’ünün sendika üyeliği bulunuyor. Yani Türkiye’de çalışan memurların yaklaşık yüzde 75’i, öbür bir değişle her 4 memurdan 3’ü sendikalı.
Ancak özel dala gelindiğinde bu oran büyük bir değişim gösteriyor. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın temmuz ayında yayınladığı datalara nazaran, Türkiye’de 16 milyon 413 bin 359 çalışandan sadece 2 milyon 421 bin 940’nın sendika üyeliği bulunuyor.
Bu da ülkede kayıtlı personellerin yüzde 85’nin sendikasız olduğu manasına geliyor. Kayıtsız ve sigortasız emekçilerle birlikte ele alındığında bu sayıların daha da vahim olduğu düşünülüyor.
168 SENDİKANIN HİÇBİR YETKİSİ YOK
Türkiye’de 20 iş kolunda toplam 227 sendika bulunuyor. Lakin yüzde 1’lik işkolu barajını geçebilen sendika sayısı sırf 59. Ülkede faaliyet gösteren 168 sendika ise işkolu barajının altında.
Bu datalara bakıldığında yalnızca bu 59 sendikaya üye çalışanların toplu iş kontratı yapabilme hakkı bulunuyor. Barajı geçen sendikalara üye personel sayısı 2 milyon 319 bin 483 olurken 102 bin 457 personelin sendikalı olmalarına karşın toplu iş kontratı yapma hakkı bulunmuyor.
Öte yandan İş Kanunu’ndaki başka prosedürlerle birlikte toplu iş mukavelesi kapsamındaki emekçi sayısı daha da düşüyor. DİSK-AR’ın geçtiğimiz yıl yayınladığı bir rapora nazaran toplu iş kontratı kapsamındaki personel oranı yüzde 10 civarında.
20 YILDA 20 GREV ERTELENDİ
Öte yandan AKP periyodunda toplamda 20 grev ulusal güvenlik münasebeti ile yasaklandı. Son olarak Ocak 2023’te Kocaeli’de metal sektöründe engellenen grevle birlikte 20 yılda 20 grev engellenmiş oldu.
Bu yasakla birlikte AKP idaresinde geçen 20 yılda yaklaşık 195 bin çalışanın grev hakkı elinden alındı. AKP periyodunda en çok grev yasağı metal dalında gerçekleşirken grevi en çok yasaklanan sendika ise Birleşik Metal İş oldu.
‘SENDİKAL HAKLAR BASKILANIYOR’
167 ülkedeki sendikaları temsil eden Memleketler arası Sendikalar Konfederasyonu, 2023’te çalışanlar için en makus 10 ülkeyi, Bangladeş, Belarus, Ekvador, Mısır, Eswatini, Guatemala, Myanmar, Tunus, Filipinler ve Türkiye olarak sıralamıştı.
Raporda ayrıca Türkiye’de grevlerin bastırıldığı, sendikacıların tutuklandığı ve sendikal faaliyetlerin engellendiği belirtilen raporda çeşitli şirketlerde emekçilerin sendikal faaliyet yüzünden işten atıldığı belirtilmişti.
Aynı biçimde Türkiye, çalışanları sendika kurma yahut sendikaya katılma hakkından yoksun bırakan ülkeler ortasında yer aldı. Türkiye; Burundi, Haiti, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ile birlikte çalışanları sendikal temsilden yoksun bırakan ülkeler ortasında sıralandı.
Türkiye ayrıca Myanmar, Hong Kong, Dominik Cumhuriyeti, Hindistan üzere ülkelerle birlikte önde gelen sendika başkanlarını gaye alan ve cezai yaptırımlar uygulayan ülkeler ortasında sayıldı.
Sendika,İşçi,İş,Türkiye,Sendikal,Grev,Üye,Sözleşme,Toplu,Ülkeler,Akp,2 Milyon
Haber Kaynak : Sözcü
[ad_2]
