[ad_1]
Seçimler öncesindeki faiz ve kur siyaseti dış ticaret açığını patlatmış, yabancı sermaye girişinin kısıtlı olduğu bir devirde ödemeler istikrarında kriz çanları çalmaya başlamıştı.
Seçim sonrasında vazifeye gelen iktisat grubu ise “rasyonele dönüş şart” dedi ve faiz ve kur siyasetinde “kademeli” bir değişim süreci başlattı.
Seçim öncesinde rezervler tüketilerek “tutulan” kur, seçim sonrasında kısmen “serbest” bırakıldı ve mayısta 20 liranın altındayken temmuzda 27 lirayı gördü.
Kurun “serbest” bırakılması ve faizin artırılmasındaki hedef, ithalatı kıymetli ihracatı ise ucuz hale getirip ödemeler istikrarı krizi riskini azaltmaktı.
Bu siyaset ile birlikte Türkiye’nin kredi risk primi düştü ve Borsa İstanbul’a hudutlu da olsa yabancı girişi başladı.
Ancak bu tedbirler şimdi dış ticaret açığına deva olmadı.
2023 yılı Temmuz ayında geçen yılın tıpkı ayına nazaran; ihracat yüzde 8,4 oranında artışla 20,1 milyar dolar, ithalat yüzde 11,1 oranında artışla 32,5 milyar dolar oldu. Yani ithalattaki artış suratı tekrar ihracattaki artış suratını geçti.
Böylece dış ticaret açığı bu devirde yüzde 15,7 artışla 12,4 milyar dolara yükseldi.
Ocak-temmuz devrindeki dış ticaret açığı da yıllık yüzde 18,2 artışla 73,6 milyar dolara ulaştı.
Üstelik bu açık tablosu, güçte ithalat faturasının yıllık bazda temmuzda yüzde 33,9, ocak-temmuz periyodunda yüzde 26 düşmesine karşın ortaya çıktı.
İTHALAT NEDEN ARTIYOR?
İthalattaki artışta, birkaç faktör öne çıkıyor.
Birincisi, dolar ve enflasyondaki artış beklentisi, tüketim talebini öne çekmeye devam ediyor. Birçok vatandaş, aldıkları orta artırım, enflasyon ve dolar karşısında süratle erimeden evvel listesindeki eserleri almaya çalışıyor.
Nitekim, tüketim malları ithalatı temmuzda yüzde 99,7’lik artışla 4,7 milyar dolara yükseldi. Ocak-temmuz devrinde ise bu kalem yüzde 67,9’luk artışla 26,3 milyar dolara ulaştı.
Otomobil başta olmak üzere motorlu taşıt ithalatı da temmuzda yüzde 164,6’lık artışla 3,4 milyar dolara yükseldi. Bu kalem ocak-temmuz devrinde yüzde 93,5’lik yüksek artışla 17,3 milyar dolara yükseldi. Arabanın enflasyonist ortamda yatırım aracı olarak kıymetlendirilmesi de ithalatı artıran bir etken oldu.
Elektronik cihat ithalatı da temmuzda yüzde 65,8, ocak-temmuz devrinde yüzde 40,8 oranında arttı.
Ekonomi idaresi, son periyotta tüketici kredilerinde hem faizi yükseltip hem de ölçüsü yükselterek ithalatı kısma istikametinde adımlar atıyor.
ALTINDA REKOR AÇIK
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ithalattaki artışta, otomotivin yanı sıra altın ithalatındaki artışın tesirli olduğunu belirtti.
Bolat, “İthalattaki bu artışın en değerli sebeplerinden birisi işlenmemiş altın ithalatından kaynaklanmaktadır, yüzde 180’lik bir artış var ve birinci 7 ayda 20 milyar dolara yaklaşan bir sayı oldu, 19,4 milyar dolar” dedi.
Bu sayı, tüm vakitlerin en yüksek ocak-temmuz periyodu altın ithalatı olarak kayıtlara geçti.
Üstelik altın ithalatındaki kelam konusu artış, Merkez Bankası’nın (TCMB) seçim öncesi iki ayda iç talebi karşılamak üzere kasasından 130 tonu aşan altın satışı yapması ve ithalatın kısıtlanmasına karşın yaşandı.
Altın ithalatındaki artış da yeniden enflasyon ve dolarda artış beklentisiyle ilişkili bir olgu oldu.
Artış,Milyar Dolar,Artışla,İthalatı,İthalat,Temmuzda,Seçim,Ticaret,Altın İthalatı
Haber Kaynak : Sözcü
[ad_2]
