Son 30 yıldır gündemin ana sorunu olan ve son 1.5 yılda suratını artıran enflasyon için Türkiye büyük bir yol ayrımında. Ekim ayında yüzde 85.51 ile 24 yılın doruğuna çıkan TÜFE için gelecek aydan itibaren baz tesirinin devreye girmesi beklenirken, Türkiye’nin 1990’lı yıllardaki denetimsiz enflasyon devri ya da 2001 yılı sonrasındaki dezenflasyonist periyotlar ortasında bir yol ayrımında olduğuna dikkat çekiliyor.
DIŞSAL DEĞİL YEREL
Bilkent Ünivesitesi’nden Prof. Dr. Refet Gürkaynak, Burçin Kısacıkoğlu, Sang Seok Lee ile Yale Üniversitesi’nden Prof. Alp Şimşek, imzalı “Türkiye’nin enflasyon tercihleri” başlıklı makalede Türkiye’nin yüksek enflasyonu ‘tercih ettiğine’ işaret edildi. Önümüzdeki devirde yeniden değerli bir enflasyon tercihiyle karşı karşıya olunduğu belirtilen makalede, “Türkiye geldiği yol ayrımında, 1990’ların yüzde 40 ile yüzde 100 ortasında gidip gelen, düştüğünde baz tesiri ile düşüp kalıcı olarak denetim edilemeyen enflasyonu ile 2001 sonrasının dezenflasyonu istikametlerine bakıyor. Hangi yolda gidileceği dışsal değil, bir iktisat siyaseti tercihi. Türkiye’de enflasyon yereldir” tespiti yapıldı. Türkiye’nin yüksek enflasyona yol açan siyasetleri tercih ettiği periyotlarda milletlerarası konjonktür ve petrol fiyatlarından bağımsız olarak bu durumu yaşadığı belirtilirken, enflasyonu düşürmeyi tercih ettiği devirlerde de tekrar iç dinamikleri ile başarılı dezenflasyonu hayata geçirdiği vurgulandı.
Politikalar kimin vazifesi?
Finansal istikrar ve makroihtiyati siyasetlerin Türkiye’de hangi kurumun görevi olduğunun muhakkak olmadığı aktarılan makalede, “Bankaları Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK) denetlerken likidite gereklerini TCMB karşılıyor. Ayrıyeten BDDK bankalara tek tek bakarken sistemik risk olup olmadığı sorusunu kimin soracağı birçok vakit aşikâr olmuyor” denildi.
TCMB enflasyonu denetim edebilir
Makalede enflasyonda süratli bir düşüşün mümkün olduğu belirtilerek, şöyle devam edildi: “Önümüzdeki devirde Merkez Bankası’nın baskı altında kalmadan işini yapacağı bir ortam sağlanırsa enflasyonun düşmesinin pek mümkündür. Bu düşüş birinci etapta süratli ve nispeten masrafsız da olabilir. Enflasyonu düşürmenin birinci kuralının niyet olduğunu görüyoruz. Enflasyonist periyotların hepsinin TCMB üzerinde fiyat istikrarından öbür dertleri gütme baskısı olduğu vakitler olduklarını gördük.”
